Rozliczenia podatkowe w branży IT – część I (kody PKD w IT)

Kody PKD w IT

Wśród klientów Kancelarii przybywa ostatnio specjalistów z branży IT, którzy szukają porady w zakresie rozliczeń podatkowych swojej działalności. Wszystkich zainteresowanych oczywiście zapraszam. Jestem też przekonana, że kilka podstawowych spraw warto wyjaśnić na szerszym forum. 

Ten artykuł jest pierwszym z serii. Postaram się możliwie szybko złożyć praktyczny poradnik podatkowy dla branży IT. 

W tej części znajdą Państwo odpowiedzi na pytania:

  • Co to są kody PKD?
  • Jakie kody PKD przeznaczone są dla branży IT?
  • Które kody wybrać w poszczególnych zawodach z branży IT?
  • Co zrobić w przypadku rozszerzenia działalności?

Co to są kody PKD?

Kody PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) to numery przypisane poszczególnym branżom i formom działalności. W założeniu ułatwiają one urzędową identyfikację głównego źródła przychodów (core biznes) firmy. Faktycznie są czymś co trzeba prawidłowo wybrać, by mieć możliwość wystawienia faktury za dany typ produktu lub usługi. W każdej chwili można je zmienić online na stronie CEIDG.

Kody PKD określone są przez:

Sekcję oznaczoną literą alfabetu – Sekcja jest bardzo ogólnym określeniem branży. Przykładowo sekcja J odpowiada za informację i komunikację

Dział oznaczony liczbą dwucyfrową – Dział jest nieco dokładniejszym określeniem branży. Przykładowo znajdujący się w sekcji J dział 61 określony jest jednym słowem “telekomunikacja”. Numeracja działów jest jednolita dla całej klasyfikacji, nie ma w niej podziału na sekcje. 

Grupa/podklasa –  Wewnątrz działów klasyfikacja dzieli się na grupy i podgrupy/podklasy. Ich numer zapisany jest po kropce za pomocą cyfry i ewentualnie litery na samym końcu kodu PKD. 

Przykładowy kod PKD wygląda tak

J.62.01.Z – działalność związana z oprogramowaniem

Niestety nie ma wśród nich kodów przypisanych bezpośrednio do Państwa zawodów. Zamiast programisty, testera, developera, architekta systemów informatycznych czy researchera znajdą tam Państwo jedynie bardzo ogólnie zarysowane grupy zawodowe. Ze względu na szybki rozwój Państwa branży istnieje też szansa, że znajdą Państwo swoją działalność w kategorii “inne/pozostałe”.

Kody PKD służą głównie do celów statystycznych, ale mogą być istotne w przypadku korzystania z pomocy państwowej, wprowadzania ustaw specjalnych (np. ustawy związane z Covid-19) lub opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego.

Jakie kody PKD przeznaczone są dla branży IT?

Jak wyżej wspomniałam, klasyfikacja Państwa zawodów nie zawsze jest jasna, zwłaszcza dla urzędników, którzy mieliby ją zbadać. 

Poniżej wymieniam te kody, które proponuję swoim klientom:

Sekcja J (informacja i komunikacja)

62.01.Z – działalność związana z oprogramowaniem – Bardzo ogólnie zakreślona działalność usługowa, która może dotyczyć:

  • tworzenia oprogramowania,
  • modyfikowania, modernizowania oprogramowania już istniejącego,
  • testowania, sprawdzania, kontrolowania,

62.02.Z – Działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki – Pojedynczy kod, który obejmuje dwie zupełnie różne działalności:

  • Doradztwo w zakresie oprogramowania (technologii, bezpieczeństwa, modyfikacji, obsługi)
  • Doradztwo w zakresie sprzętu komputerowego (wybór, podłączenie, modyfikacje, urządzenia do kopania kryptowalut)

62.03.Z – Działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi – Po raz kolejny chodzi zarówno o fizyczne urządzenia jak i o systemy informatyczne. Znajdą się tutaj:

  • Administrowanie systemami informatycznymi, 
  • Administrowanie zasobami takimi jak serwery, superkomputery, farmy obliczeniowe,
  • Odpowiedzialność za bezpieczeństwo systemów informatycznych i przechowywanych w nich danych

62.09.Z – Pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych – Wiemy, że w tej kategorii znajduje się odzyskiwanie danych, że bywa do niej zaliczane instalowanie sprzętu i oprogramowania, oraz szeroko pojęty helpdesk. W praktyce jednak jest to kategoria, do której przypisuje się wszystko co nie pasuje do pozostałych. 

63.11.Z – Przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność – Kluczem jest tu określenie “podobna działalność”. W tym kodzie PKD można zmieścić:

  • Administrację danymi osobowymi w myśl przepisów RODO,
  • Analizę danych statystycznych (w tym BigData),
  • Zarządzanie stronami www, a więc też sklepami internetowymi,
  • Działalność kryptograficzną w zakresie zabezpieczenia i przesyłania danych

Inne kody, które mogą Państwo chcieli wpisać do swojej działalności to:

63.12.Z – Działalność portali internetowych

58.21.Z – Działalność wydawnicza w zakresie gier komputerowych

58.29.Z – Działalność wydawnicza w zakresie pozostałego oprogramowania

Sekcja S – Pozostała działalność usługowa

95.11.Z – Naprawa i konserwacja komputerów i urządzeń peryferyjnych

Jakie kody PKD w zawodach IT?

Branża IT rozwija się o wiele szybciej niż ustawodawstwo. Jeśli Państwa zawodów brakuje w poniższym zestawieniu, proszę o kontakt – postaram się uzupełnić tabelę.

Zawód w branży ITKonieczne PKDOpcjonalne PKD
Programista (np. front-end developer)J.62.01.Z
Tester oprogramowaniaJ.62.01.Z62.02.Z
Researcher62.01.Z, 62.02.Z
Helpdesk95.11.Z62.03.Z, 62.02.Z
Product owner (w IT)62.01.Z, 62.03.Z, 58.29.Z
Operator systemów bezpieczeństwa informatycznego63.11.Z, 62.03.Z 62.02.Z, J.62.01.Z (jeśli tworzy/modyfikuje systemy bezpieczeństwa)
Analityk danych (statystyk, BigData scienist)62.03.Z, 63.11.Z 
Architekt systemów informatycznych62.01.Z, 62.02.Z, 58.29.Z
Administrator (systemów, stron, portali www)63.12.Z, 62.03.Z, 62.09.Z

w przypadku większej firmy, o szerszym zakresie działalności należy wybrać kody adekwatne do jej głównego źródła przychodów. 
Przykładowo jeśli firma specjalizuje się w tworzeniu oprogramowania szytego na miarę dla kancelarii prawniczych to korzysta z kodu J.62.01.Z, nawet jeśli okazjonalnie doradza swoim klientom w zakresie bezpieczeństwa informacji.

Co zrobić w przypadku rozszerzenia działalności?

Kody PKD można łatwo, szybko i bezpłatnie zmienić. Jeśli rozszerzyli Państwo zakres działalności, lub zmienili jej profil, mogą Państwo zalogować się i na stronie CEIDG (Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej) zmienić wybrane kody PKD. Proszę pamiętać, żeby pozostawić przynajmniej jeden aktywny kod.

Kody PKD w IT – podsumowanie

Samodzielni specjaliści z branży IT używają przede wszystkim kodów PKD z sekcji J odpowiadającej za informację i komunikację. Określenie profilu działalności kodem PKD jest wymogiem koniecznym, ale nie tak sztywnym jak mogłoby się wydawać. Mogą Państwo wybierać po kilka różnych kodów, a także wykonywać działalność pozostającą na granicy kilku kodów na podstawie dowolnego z nich. 

W kolejnych częściach postaram się przybliżyć: wybór formy opodatkowania w IT, porównanie opłacalności etatu i własnej DG w IT, ulgę IP Box oraz ostrzec przed najpopularniejszymi błędami popełnianymi w Państwa branży.

Ulga na cele mieszkaniowe – nowa interpretacja przepisów w 2022

Ulga na cele mieszkaniowe

Do wydatków na cele mieszkaniowe możesz teraz zaliczyć spłatę kredytu zaciągniętego wcześniej i koszty podniesienia wartości mieszkania. Oba uprawniają do ulgi na cele mieszkaniowe i według nowej interpretacji zawsze uprawniały. 

—–

Jak działa ulga na cele mieszkaniowe?

Jeśli sprzedasz mieszkanie w ciągu 5 lat od jego zakupu i otrzymasz za nie zapłatę, zapłata ta będzie Twoim przychodem. Musisz zapłacić od niej podatek dochodowy. Kwotę, która zostanie opodatkowana możesz jednak obniżyć (minimalnie do 0 zł) na dwa sposoby.

Pierwszym jest poniesienie kosztów uzyskania przychodu zanim sprzedasz mieszkanie. Mogą to być koszty jego zakupu, wykończenia, urządzenia, czy powiązane koszty prawne. Wszystko co byłoby kosztem uzyskania przychodu gdyby mieszkanie od początku było inwestycją, może zostać uwzględnione. 

W tym artykule skupmy się jednak na drugim sposobie obniżenia kwoty, od której musisz zapłacić podatek po sprzedaży mieszkania. 

Jest nim ulga na cele mieszkaniowe, która pozwala Ci:

  1. wstrzymać się z zapłatą podatku maksymalnie 3 lata,
  2. obniżyć kwotę opodatkowaną nawet do 0 zł jeśli poniesiesz wydatki na cele mieszkaniowe,
  3. odzyskać zapłacony już podatek jeśli zapłacisz go, ale jednak w ciągu 3 lat od daty sprzedaży poniesiesz wydatki na cele mieszkaniowe. 

Najważniejszy jest tu punkt drugi – możliwość obniżenia kwoty opodatkowanej dzięki poniesieniu wydatków na cele mieszkaniowe. 

Co to są cele mieszkaniowe?

Cele mieszkaniowe to zapewnienie sobie i najbliższej rodzinie odpowiednich warunków do mieszkania. Można to zrobić poprzez:

  • zakup mieszkania lub domu,
  • budowę domu,
  • remont posiadanej nieruchomości,
  • zakup gruntu pod budowę, 
  • wykup mieszkania spółdzielczego itp.
  • spłatę kredytu mieszkaniowego (patrz niżej)
  • wykończenie nieruchomości, zabudowę kuchenną i łazienkową (patrz niżej)

Nieruchomość, bez względu na to czy ją kupujesz czy remontujesz, ma służyć zapewnieniu mieszkania Tobie i członkom Twojej najbliższej rodziny (zstępni, wstępni, małżonkowie). Ulga na cele mieszkaniowe dotyczy wyłącznie sytuacji gdy dana osoba nie ma spełnionych celów mieszkaniowych, czyli nie posiada własnej nieruchomości, ani prawa do niej. 

Ulgi nie można też wykorzystać na nieruchomości komercyjne, ale budynki niemieszkalne w ramach gospodarstwa domowego (np. wolno stojący garaż) mogą w niektórych wypadkach być wliczone do celów mieszkaniowych.

Spłata kredytu hipotecznego jako wydatek na cele mieszkaniowe

Uwzględniając popularność kredytów hipotecznych, wydaje się oczywiste, że zaciągnięcie kredytu hipotecznego na własne mieszkanie jest kosztem poniesionym w związku z zaspokojeniem celów mieszkaniowych. Dotychczasowa interpretacja była jednak inna.

Dotychczas:

Spłata kredytu hipotecznego pozwalała skorzystać z ulgi na cele mieszkaniowe (obniżyć kwotę opodatkowaną) tylko jeśli umowa kredytowa została zawarta po sprzedaży poprzedniego mieszkania i dotyczyła nieruchomości kupionej/remontowanej po tej sprzedaży.

Przykład 1: Pani Anna sprzedała mieszkanie za 200 000 zł, rok później zaciągnęła kredyt hipoteczny na zakup większego mieszkania. Wniosła 100 000 zł jako wkład własny, a po kolejnych 6 miesiącach namyśliła się i spłaciła 100 000 zł kredytu. Nie musiała płacić podatku ponieważ w ciągu 3 lat od sprzedaży mieszkania wydała całą kwotę uzyskaną ze sprzedaży na własne cele mieszkaniowe

Przykład 2: Pan Bartek spłacał kredyt hipoteczny. W trakcie spłacania, otrzymał w spadku mieszkanie za 200 000 zł. Sprzedał to mieszkanie i wykorzystał kwotę, by spłacić swój kredyt hipoteczny. Musiał zapłacić podatek dochodowy od 200 000 zł, ponieważ umowę kredytu hipotecznego/zakupu nieruchomości zawarł przed sprzedażą odziedziczonego mieszkania. Oznacza to że po jego sprzedaży nie spełniał warunków skorzystania z ulgi. Miał spełnione cele mieszkaniowe mieszkaniem, za które spłacał kredyt.

Przykład 3: Pani Celina kupiła mieszkanie na kredyt hipoteczny i spłacała go przez pewien czas. Potem sprzedała mieszkanie z kredytem za 100 000 zł, jednocześnie spłacając pozostałe 200 000 zł kredytu (kupujący zapłacił 300 000 zł). W myśl poprzedniej interpretacji, Pani Celina musiała zapłacić podatek od 300 000 zł (minus poniesione już koszty). Nie mogła zaliczyć spłaty własnego kredytu hipotecznego do wydatków uprawniających do ulgi mieszkaniowej.

Aktualnie:

Spłata kredytu hipotecznego na własne mieszkanie lub dom mieści się w ramach wydatków uprawniających do ulgi mieszkaniowej. Nie ma znaczenia czy kredyt był zaciągnięty przed czy po sprzedaży mieszkania. Oczywiście osoby, które mają już spełnione cele mieszkaniowe, czyli inne własne mieszkanie, nie mogą z ulgi skorzystać.

Przykład 4: Pan Dariusz kupił mieszkanie na kredyt, który spłacał. W związku z wysoką inflacją i podniesieniem stóp procentowych uznał, że bezpieczniej będzie sprzedać to mieszkanie i kupić mniejsze. Sprzedając mieszkanie jednocześnie dokonał spłaty 200 000 zł pozostałego kredytu. Może zaliczyć wydatek poniesiony na spłatę kredytu jako uprawniający do ulgi na cele mieszkaniowe.

Przykład 5: Pani Ewa miała dwa mieszkania, jedno z nich obciążone było kredytem hipotecznym. Pani Ewa sprzedała je, jednocześnie spłacając pozostałe 200 000 zł kredyty hipotecznego. Ponieważ jej potrzeby mieszkaniowe były zaspokojone nawet bez tego mieszkania, nie może zaliczyć kosztów spłaty kredytu jako wydatków uprawniających do skorzystania z ulgi mieszkaniowej. Musi zapłacić podatek od kwoty którą uzyskała ze sprzedaży mieszkania. 

Czy wykończenie mieszkania uprawnia do ulgi na cele mieszkaniowe?

Mimo iż trudno wyobrazić sobie mieszkanie w domu, gdzie brakuje zabudowy kuchennej, do tego roku jej wykonanie nie było zaliczane do “celów mieszkaniowych”. Przed zmianą interpretacji przepisów wydatki poniesione w celu podniesienia wartości mieszkania i poprawy warunków mieszkaniowych w nim nie uprawniały do skorzystania z ulgi mieszkaniowej. Remont mieszkania jako całość był uznawany, ale zakup zabudowy kuchennej czy łazienkowej, oraz pomniejsze usprawnienia już nie. 

Aktualnie z ulgi na cele mieszkaniowe można skorzystać także jeśli pieniądze ze sprzedaży mieszkania wydało się na podniesienie wartości/użyteczności nieruchomości.

Przykład 6: Pan Filip sprzedał dom za 500 000 zł, a za uzyskane pieniądze kupił sobie mieszkanie za 300 000 zł. Zainwestował też 100 000 zł w nowoczesną zabudowę kuchenną i łazienkową, oraz 50 000 w ekskluzywne meble. Zakup mieszkania i inwestycja w zabudowę uprawniają do ulgi (zabudowa jest integralną częścią mieszkania), ale meble już nie (mają samodzielną wartość). Pan Filip zapłaci podatek od 100 000 zł (500 000 – 300 000 – 100 000 = 100 000).

Ulga mieszkaniowa ze skutkiem wstecznym

Przepisy zasadniczo nie uległy zmianie, a zmieniła się jedynie ich obowiązująca interpretacja (o co Izba Doradców Podatkowych walczyła od dłuższego czasu). Z tego powodu aktualne zasady rozliczania ulgi na cele mieszkaniowe obowiązują także wobec sytuacji przeszłych. 

Oczywiście na przeprosiny ze strony urzędu, który przez lata błędnie interpretował przepisy, nie mogą Państwo liczyć. Za to złożyć korektę zeznania za ostatnie 5 lat już można. Pozwoli to odzyskać nadpłacony podatek. 

Zapraszam do siebie po poradę i pomoc w korekcie zeznań jeśli byli Państwo w takiej sytuacji. Chętnie pomogę odzyskać nadpłacony podatek.

Podsumowanie

Ulga na cele mieszkaniowe pozwala nie zapłacić podatku od sprzedaży nieruchomości, jeśli uzyskaną kwotę przeznaczy się na własne cele mieszkaniowe. Po latach obowiązywania ulgi mieszkaniowej i setkach spraw sądowych z nią związanych, wreszcie doczekaliśmy się interpretacji korzystnej dla podatnika. Spłata kredytu powiązanego ze sprzedawanym mieszkaniem i inwestycja w zabudowę pomieszczeń uprawniają do skorzystania z ulgi. Warto o tym pamiętać. 

Najem nieruchomości – najem prywatny, czy w ramach działalności?

Wynajmowanie komuś nieruchomości może być źródłem istotnych przychodów. Tym samym staje się też obiektem zainteresowania Urzędu Skarbowego. Pojawia się nawet pytanie czy lepiej zająć się najmem jako osoba fizyczna czy też założyć firmę lub wciągnąć nieruchomość do istniejącej działalności. 

W Polsce jest aktualnie ponad 700 000 mieszkań na wynajem. Zdecydowana większość z nich należy do osób fizycznych, a jedynie niewielki odsetek jest własnością spółek i organizacji. Nic dziwnego, że tak wiele osób przychodzi do mnie po porady w zakresie rozliczania nieruchomości.

Jakie są możliwości podatkowego rozliczenia najmu?

Lokal do wynajęcia może być własnością:

  • Osoby prawnej (spółka z o.o., fundacja);
  • Osoby fizycznej;
  • Kilku osób łącznie;

Jeśli właścicielem jest osoba prawna, najem musi zostać rozliczony jako standardowa działalność gospodarcza. W ramach działalności rozliczać najem muszą także osoby, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą i wciągnęły do niej lokal na wynajem jako środek trwały.

Natomiast właściciele i współwłaściciele mieszkań mają do wyboru 2 modele rozliczeń podatkowych:

  • Rozliczenie najmu na zasadach ogólnych;
  • Ryczałt ewidencjonowany od najmu; 

Ponieważ decyzja o tym czy lokal jest traktowany jako firmowy, czy prywatny należy do podatnika, przyjrzyjmy się po kolei wszystkim dostępnym opcjom.

Najem prywatny

Najem prywatny ma miejsce gdy właściciel lub łącznie kilkoro właścicieli będących osobami fizycznymi zdecydują o nie wprowadzaniu nieruchomości do swojej firmy. Nie ma tu znaczenia czy faktycznie prowadzą działalność gospodarczą w innej branży, lub są wspólnikami w spółce. Póki lokal jest wyłącznie własnością prywatną, dochód osiągnięty z jego najmu można rozliczać na dwa sposoby.

Najem prywatny – rozliczenie ryczałtowe

Decydując się na rozliczanie ryczałtowe przychodów z najmu prywatnej nieruchomości płaci się stosunkowo niską stawkę podatku. Podatek ten jest jednak liczony od przychodów (wszystkiego co zapłaci najemca), a nie od dochodów (tego co zostanie po odliczeniu kosztów). Aktualnie stawki podatku dochodowego (ryczałtu) do przychodów z najmu wynoszą:

  • 8,5% od przychodów nieprzekraczających 100 000 zł rocznie;
  • 12,5% od przychodów ponad 100 000 zł rocznie;

Wpłaty powinny być dokonywane z pomocą Indywidualnego Rachunku Podatkowego (IRP).

Najem prywatny z rozliczeniem ryczałtowym – zalety

  • Niska stawka podatku dla osób wynajmujących 1-2 mieszkania: 8,5% od przychodu;
  • Bardzo uproszczone obowiązki księgowe;
  • Łatwo obliczyć opłacalność inwestycji.

Najem prywatny z rozliczeniem ryczałtowym – wady

  • Brak możliwości rozliczenia poniesionych kosztów;
  • Brak możliwości rozliczenia kosztu zakupu nieruchomości;
  • Utrudnione wykorzystanie nieruchomości w ramach własnej działalności.

Najem prywatny – rozliczenie na zasadach ogólnych

Najem nieruchomości można rozliczać na zasadach ogólnych nawet nie prowadząc działalności gospodarczej. Pozwala to rozliczać koszty uzyskania przychodu (np. remonty, ubezpieczenie lokalu, koszty ogłoszeń, ochrona itp.). Decydując się na takie rozwiązanie płaci się podatek dochodowy według stawek:

  • 17% od dochodów jeśli suma rocznych dochodów nie przekracza 85 528 zł,
  • 32% od dochodów przekraczających 85 528 zł rocznie.

Mimo iż rozwiązanie to intuicyjnie wydaje się mniej korzystne, korzysta z niego corocznie kilkadziesiąt tysięcy właścicieli mieszkań i większość z nich ma dobre powody, by tak właśnie robić. 

Najem prywatny z rozliczeniem na zasadach ogólnych – zalety

  • Możliwość rozliczenia kosztów;

Najem prywatny z rozliczeniem na zasadach ogólnych – wady

  • Konieczność prowadzenia ewidencji przychodów i kosztów
  • Wyższe stawki podatku (17% i 32%)

Najem nieruchomości na firmę

Żeby rozliczać dochody z najmu w ramach działalności gospodarczej, nieruchomość musi zostać wniesiona do majątku firmowego. Pozwoli to dokonać przynajmniej częściowej amortyzacji kosztów zakupu samej nieruchomości. 

W przypadku mieszkań nowych, kupowanych od dewelopera, stawka amortyzacyjna wynosi 1,5% wartości mieszkania rocznie. Oznacza to, że kupując mieszkanie za 500 000 zł, można wpisać w koszty 7 500 zł/rok. 

Mieszkania z rynku wtórnego mają wyższe stawki amortyzacyjne, dzięki czemu można rozliczyć nawet 10% kosztu mieszkania rocznie. 

Wprowadzając mieszkanie na firmę można też rozliczać powiązane z nim koszty, ale trzeba liczyć się z koniecznością prowadzenia bardziej zaawansowanej księgowości.

Najem nieruchomości w ramach działalności – zalety

  • Możliwość dokonania amortyzacji nowo nabytej nieruchomości;
  • Możliwość rozliczenia kosztów związanych z mieszkaniem;
  • Szerokie możliwości w zakresie łączenia z innym typem działalności.
  • Nieruchomość wprowadzona do majątku firmy zwiększa wartość przedsiębiorstwa

Wynajem firmowy może też mieć dodatkową korzyść wizerunkową, jeśli najemcą lokalu będzie inny przedsiębiorca. Większość firm woli współpracować z innymi firmami niż osobami fizycznymi zakładając ich wyższy profesjonalizm. 

Najem nieruchomości w ramach działalności – wady

  • Konieczność prowadzenia księgowości (pełna księgowość lub PKPiR);
  • Większe ryzyko kontroli skarbowej;
  • Wyższa stawka podatku  (17% i 32%, ewentualnie liniowy 19%)

Najem prywatny, czy firmowy – jak podjąć decyzję?

Wszystkie trzy wyżej wymienione możliwości, które są dostępne dla podatnika mają swoje zalety. W zakresie najmu prywatnego decyzję o modelu opodatkowania (ryczałt – zasady ogólne), można podejmować co roku. Łatwo jest też przenieść własność nieruchomości na firmę.

Kiedy opłaca się najem prywatny?

Wynajmowanie nieruchomości prywatnie opłaca się zwłaszcza osobom, które:

  • Mają do wynajęcia 1-2 nieruchomości;
  • Nie prowadzą innej działalności gospodarczej;
  • Odziedziczyły nieruchomość lub otrzymały ją od rodziny

Przy rozliczeniu ryczałtowym powinny pozostać te osoby, które w danym roku podatkowym nie planują dużych wydatków związanych z mieszkaniem. Chcąc przeprowadzić duży remont lub wyposażyć lokal, warto na rok zmienić model rozliczenia na zasady ogólne.

Kiedy opłaca się najem w ramach działalności?

Wprowadzenie nieruchomości do firmy opłaca się gdy:

  • Dopiero kupuje się mieszkanie, zwłaszcza z rynku wtórnego;
  • Mieszkanie nie zostało jeszcze zamortyzowane;
  • W mieszkaniu potrzebne są znaczne inwestycje;
  • Prowadzi się inną działalność, a wspólne rozliczenie jej z nieruchomością się opłaci.

Decyzja powinna być podjęta na podstawie rzeczywistych obliczeń opłacalności poszczególnych rozwiązań. Jeśli chcą Państwo upewnić się, że będą one prawidłowe – zapraszam do mnie po poradę.

Rezydencja podatkowa – czym jest, na jakie podatki wpływa?

Rezydencja podatkowa pustułki

Rezydencja podatkowa to określenie kraju, w którym dana osoba lub firma powinna rozliczać się z fiskusem. Nie budzi wątpliwości w przypadku osób, które wykonują wszystkie działania o znaczeniu gospodarczym na terenie jednego kraju i tam też mieszkają. Wystarczy jednak korzystać z międzynarodowego rynku papierów wartościowych, by sytuacja się skomplikowała. Niniejszy artykuł warto potraktować jako wstęp do rozbudowanego zagadnienia jakim jest rezydencja podatkowa.

Co to jest rezydencja podatkowa?

Rezydencja podatkowa to kraj lub terytorium zależne spełniające przynajmniej jeden z poniższych warunków:

  • Podatnik przebywa na terenie kraju/terytorium przez przynajmniej jego połowę (183 dni w roku);
  • Podatnik ma centrum interesów gospodarczych lub osobistych w danym kraju/terytorium.

Definicja nie jest jasna. Przykładowo podróżnik-bloger zarabiający dzięki relacjom z krajów, które odwiedził może w ciągu roku nie przebywać w żadnym kraju aż 183 dni. Jego centrum interesów jest faktycznie tam gdzie on sam, jego laptop i kamera, czyli dziś na przykład na szczycie Kilimandżaro. Mimo to musi być rezydentem podatkowym przynajmniej jednego państwa. Którego?

W powyższym przykładzie za kraj rezydencji podatkowej mogłyby zostać uznane:

  • Kraj pochodzenia podróżnika (bo tak).
  • Kraj gdzie nasz podróżnik ma rodzinę (centrum interesów osobistych).
  • Kraj, w którym zarejestrowana jest firma, z którą podróżnik głównie współpracuje (centrum interesów gospodarczych).

Oczywiście mogą to być trzy różne kraje. Załóżmy, że nasz podróżnik ma obywatelstwo polskie, dwoje dzieci w Norwegii, współpracuje z amerykańskim portalem turystycznym, a większość dochodów osiąga dzięki swoim relacjom w języku chińskim, które są popularne głównie na Tajwanie. Prawdopodobnie każdy z tych krajów (Polska, Norwegia, USA, Tajwan) upomni się o podatki. 

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

By zapobiec sytuacji przedstawionej powyżej państwa zawierają między sobą umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Polegają one na tym, że podatnik mający rezydencję podatkową w jednym kraju i osiągający dochody na terytorium drugiego płaci podatek tylko na terytorium jednego z nich. Jeśli występuje różnica w wysokości podatków między krajami, może być konieczne dopłacenie jej w kraju, który wymaga wyższych podatków. 

Zasadniczo polskie przepisy przewidują dwie alternatywne metody rozliczenia – wyłączenia z progresją i proporcjonalnego odliczenia. Ich porównaniu warto poświęcić osobny artykuł. 

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawsze działają w taki sposób, że podatnik musi zapłacić podatek przynajmniej w jednym kraju (rezydencji lub zdarzenia gospodarczego). Jeśli w jednym z krajów dana czynność nie jest opodatkowana, a została choćby częściowo wykonana na terytorium drugiego państwa – w tym drugim trzeba zapłacić podatek.

Przykładem może być zakup akcji w Szwajcarii i sprzedanie ich z zyskiem po zmianie rezydencji na polską. W Szwajcarii nie ma podatku od zysków kapitałowych, jedynie podatek od całości majątku. Nawet jeśli wartość akcji wzrosła w czasie gdy podatnik był jeszcze rezydentem Szwajcarii, to jeśli sprzeda je już po zostaniu polskim rezydentem podatkowym, będzie zmuszony do zapłacenia podatku od zysków kapitałowych. 

Jak wpływa rezydencja podatkowa na kryptowaluty

Natura obrotu walutami kryptograficznymi takimi jak Bitcoin czy Ethereum sprawia, że transakcje nie mogą być przypisane do konkretnego terytorium. Zawsze decydująca będzie więc rezydencja podatkowa osoby, która korzysta z portfela kryptowalutowego. 

W przypadku osób udostępniających swoje urządzenia dla potrzeb obrotu kryptograficznego i osiągających z tego tytułu dochody (mining, ale też opłaty transakcyjne za moc obliczeniową) za rezydencję podatkową mógłby być uznany kraj gdzie znajdują się urządzenia obliczeniowe. Przeważnie jednak to podatnik musiałby zgłosić, że jego centrum interesów gospodarczych jest inne niż miejsce faktycznego zamieszkania. 

Różne kraje podchodzą w odmienny sposób do opodatkowania kryptowalut. Nie chodzi jedynie o samą wysokość podatku, ale też moment powstania obowiązku podatkowego, czy możliwość zastosowania ulg i zwolnień. Różnice mogą wpływać na opłacalność niektórych operacji kryptowalutowych.

W przypadku bardzo dużych kwot może więc opłacić się tymczasowe przeniesienie centrum swoich interesów do innego kraju i zmiana rezydencji podatkowej. Nie zawsze jest to jednak takie łatwe.

Zmiana rezydencji podatkowej

Nie można zmienić rezydencji podatkowej deklaratywnie. Urzędy mają prawo sprawdzić, czy centrum interesów danej osoby faktycznie przeniosło się do innego kraju. W Polsce należy założyć, że zrobi to przynajmniej ZUS, ale Krajowa Administracja Skarbowa też przyjrzy się bliżej większym podatnikom. Uciekanie z rezydencją podatkową do tak zwanych rajów podatkowych jest zmorą socjalistycznych rządów w Europie i z roku na rok staje się coraz trudniejsze. 

Można zmienić rezydencję podatkową faktycznie jadąc do jakiegoś kraju na pół roku lub dłużej. Wyjątkiem jest sytuacja gdy ktoś pracuje na terytorium innego państwa, ale w Polsce ma rodzinę (zwłaszcza niedorosłe dzieci) i regularnie wraca do kraju, by się z nią zobaczyć. 

Przeniesienie firmy pomiędzy państwami wymaga szerszego omówienia i zasługuje na odrębny artykuł. 

Na co nie wpływa rezydencja podatkowa?

Rezydencja podatkowa wpływa przede wszystkim na podatki dochodowe, pośrednie, oraz dotyczące przychodów z nietypowych źródeł (np. podatek od spadków i darowizn, podatek od wygranej). Nie wpływa natomiast na szereg podatków i opłat powiązanych bezpośrednio z miejscem w którym odbyło się zdarzenie gospodarcze. Należą do nich m.in.:

  • Podatki od nieruchomości – zawsze płaci się je tam gdzie znajduje się nieruchomość, nawet mając rezydencję i centrum interesów całkiem gdzie indziej. 
  • Podatki i opłaty lokalne – mogą być uzależnione od różnych czynników, przeważnie jednak płaci się je ze względu na przebywanie w danym miejscu, np. Opłata klimatyczna.
  • Opłaty paliwowe, transportowe, drogowe – konsument płaci je zawsze tam gdzie korzysta z usługi lub tankuje paliwo. Przedsiębiorca z reguły tam gdzie świadczy usługę. 

Certyfikat rezydencji podatkowej

Podatnik może postarać się o certyfikat rezydencji podatkowej. Dokument taki potwierdza, że dany podatnik jest rezydentem podatkowym w danym kraju i tam płaci podatki. Jest to dokument, który może przydać się obcokrajowcowi, który chce uzyskać rezydencję w kraju, gdzie faktycznie przebywa i pracuje. 

Polski certyfikat rezydencji podatkowej działa na terenie Polski i dla wszystkich urzędów jest jasnym znakiem, że podatnik ma płacić u nas. Zagraniczny certyfikat rezydencji podatkowej zasadniczo nie ma wpływu na decyzje polskich urzędów i obowiązki podatkowe w Polsce. Podobnie polski za granicą. Być może sytuacja zmieni się gdy państwa takie jak Cypr przestaną sprzedawać swoją rezydencję podatkową każdemu kto chce za nią zapłacić. Aktualnie musimy założyć, że certyfikaty działają tylko na terytorium państwa, które je wydało.

Rezydencja podatkowa jest tematem coraz bardziej aktualnym w związku z prowadzeniem działalności online, pracą zdalną, Brexitem i transgranicznością wielu usług. Zapraszam do zapoznania się z powiązanymi artykułami.

Podatek od najmu nieruchomości mieszkaniowych

sówka czerpie dochody z najmu

Osoba fizyczna posiadająca nieruchomość może czerpać dochody z jej wynajmu. Oczywiście musi rozliczyć je pod względem podatkowym. Ma w tym zakresie kilka możliwości.

Zryczałtowany podatek od dochodów z najmu

Większość osób posiadających 1-2 mieszkania na wynajem, decyduje się rozliczać płynące z nich dochody w formie ryczałtu ewidencjonowanego. Aktualnie obowiązują dwie stawki ryczałtowe:

8,5 % – dla osób, których przychód z najmu w ciągu roku nie przekroczył 100 000 zł. 

12,5 % – dla osób, których łączny przychód z najmu w ciągu roku wyniósł więcej niż 100 000 zł.

Przychody z najmu różnych budynków sumuje się, więc limit dotyczy wszystkich przychodów osiągniętych w związku z wynajmowaniem nieruchomości. 

Ryczałtowe rozliczenie podatku od przychodów z najmu jest bardzo proste. Nie pozwala jednak na rozliczenie kosztów uzyskania przychodu. Jest korzystne gdy wynajem generuje bardzo niewielkie koszty, lub gdy właściciel nie chce zajmować się rozliczeniami.

Rozliczenie na zasadach ogólnych

Podobnie jak każdy inny rodzaj przychodu, przychód z wynajmu nieruchomości mieszkaniowej może być rozliczony na zasadach ogólnych. W takiej sytuacji właściciel może od przychodu odliczyć wszelkie koszty uzyskania (np.: ubezpieczenie nieruchomości, remonty, prowizja agencji pośredniczącej w najmie), a od pozostałej kwoty zapłacić podatek zgodnie ze skalą podatkową. 

Ta forma rozliczenia jest korzystniejsza w przypadku gdy wynajem nieruchomości związany jest w danym roku podatkowym ze znacznymi kosztami takimi jak poważny remont czy zakup wyposażenia. Wówczas może się okazać, że 17% od dochodu to mniej niż 8,5% od przychodu. Trzeba to jednak policzyć przed podjęciem decyzji. 

By rozliczyć przychód z najmu mieszkania na zasadach ogólnych, nie trzeba zakładać działalności gospodarczej.

Rozliczenie dochodów w ramach działalności gospodarczej

Posiadając kilka nieruchomości na wynajem, warto rozważyć założenie działalności gospodarczej, a nawet spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Można dzięki temu wybrać liniowy podatek dochodowy, a także rozliczyć straty wynikające z nieudanych inwestycji. Oczywiście w takiej sytuacji trzeba liczyć się ze znacznie rozszerzoną listą obowiązków księgowych. 

Osoby, które chcą zarabiać na najmie krótkoterminowym (np. przyjmować turystów przyjeżdżających na urlop) muszą założyć działalność gospodarczą. 

Czemu warto zapłacić podatek od wynajmu?

W dalszym ciągu zdarza się w Polsce wynajmowanie mieszkań bez umowy. Wynajmujący decydują się na takie rozwiązanie, by uniknąć podatku. Trudno to jednak uznać za rozsądne rozwiązanie, ponieważ:

  • Podatki dochodowe od wynajmu nieruchomości są stosunkowo niskie;
  • Wynajmowanie mieszkania jest bardzo łatwe do udowodnienia przez kontrolę;
  • W przypadku udowodnienia wynajmu bez umowy, właściciel może być zmuszony do zapłacenia 75% podatku od kwoty, która arbitralnie wyliczy urzędnik;
  • Jeśli najemca zniszczy mieszkanie lub nie będzie chciał go opuścić, właściciel nic nie może z tym zrobić, nie przyznając się jednocześnie do oszustwa podatkowego. 

Podatki dochodowe od wynajmu nieruchomości nie są wysokie. Państwo pozostawia tu dość szeroką swobodę rozliczania z fiskusem. Jednocześnie potencjalne oszustwa podatkowe są łatwe do wykrycia i dość ryzykowne. Osoba, której kontrola skarbowa udowodniłaby wynajmowanie mieszkania bez płacenia

Zawsze gdy potrzebują Państwo pomocy z rozliczeniem dochodów z najmu lub wyborem optymalnej formy opodatkowania – zapraszam do mnie po poradę.

Sprzedaż nieruchomości – rozliczenia podatkowe osób fizycznych

podatek od sprzedaży nieruchomości

Kupno i sprzedaż nieruchomości są istotnych źródłem przychodów wielu osób fizycznych. Ponieważ nie ma w Polsce żadnych przychodów, których państwo nie chciałoby opodatkować, także przychody ze sprzedaży nieruchomości trzeba rozliczyć z fiskusem. Niżej kilka słów wyjaśnienia jak się do tego zabrać.

Pojedyncza sprzedaż nieruchomości – PCC i VAT

Każda osoba fizyczna posiadająca nieruchomość (działkę, mieszkanie, obiekt przemysłowy) może ją sprzedać. Sprzedaż taka obciążona jest podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), który wynosi 2% od wartości nieruchomości. Nie jest natomiast obciążona podatkiem VAT. W dodatku zwyczajowo podatek od czynności cywilnoprawnych płaci strona kupująca. Sprzedając swoje mieszkanie nie trzeba się więc obawiać podatków obrotowych.

Czy osoba fizyczna może zapłacić VAT od nieruchomości?

Jeśli osoba fizyczna kupuje pojedynczą nieruchomość i potem ją sprzedaje zakłada się, że działa w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Kiedy kupuje 10 działek pod zabudowę, wszystkie uzbraja, stara się o warunki zabudowy itp., a potem te działki sprzedaje może to być uznane za prowadzenie działalności handlowej. 

Działalność taka wymaga obciążenia przedmiotu sprzedaży podatkiem VAT i absolutnie nie ma tu znaczenia, że sprzedający nie ma zarejestrowanej żadnej działalności gospodarczej. Urząd, a potem sąd uznają, że faktycznie taka działalność była prowadzona tylko bez zgłoszenia jej w CEiDG. W takiej sytuacji sprzedający może oskarżony o oszustwo podatkowe i zmuszony do zapłacenia “zaległego” VAT-u. 

Przepisy nie są precyzyjne. Na ostateczną decyzję sądu często wpływa tak zwany “zdrowy rozsądek”. Jeśli działania osoby fizycznej wskazują, że kupno i sprzedaż nieruchomości są jej działalnością zawodową – lepiej pogodzić się z koniecznością zapłacenia VAT. W sytuacjach niejasnych warto skonsultować się z doradcą podatkowym.

Podatek dochodowy od sprzedaży nieruchomości

Sprzedaż nieruchomości oznacza dla sprzedającego przychód, który co do zasady powinien zostać opodatkowany na zasadach ogólnych. To znaczy, że należy zapłacić 19% podatku dochodowego. Od tej reguły istnieje jednak wiele wyjątków:

Nieruchomość mieszkaniowa sprzedana po 5 latach posiadania – Właściciel nieruchomości, który miał ją od przynajmniej 5 lat podatkowych (5 pełnych lat + pozostała część roku w którym nabył nieruchomość) może sprzedać ją bez podatku dochodowego.

Przykład: Pan Albert kupił dom w lipcu 2011 roku, a mieszkanie w lutym 2017. W 2021 sprzedaje obie nieruchomości. Dom sprzedaż bez podatku, od mieszkania musi podatek zapłacić. 

Przeznaczenie przychodu na własne cele mieszkaniowe – Po sprzedaży nieruchomości mieszkaniowej, można przeznaczyć uzyskane w ten sposób środki na własne cele mieszkaniowe i w ten sposób uniknąć podatku. Własne cele to np.: zakup mieszkania dla siebie lub dzieci (jeśli się takiego nie ma), remont własnego mieszkania itp. Sprzedający mieszkanie ma aktualnie aż 3 lata na wydanie uzyskanych ze sprzedaży mieszkania środków. 

Przykład: Pani Bożena sprzedała dom i zarobiła na tym 500 000 zł, po roku kupiła sobie mieszkanie, płacąc za nie 300 000 zł. Zapłaci podatek od (500 000 – 300 000) = 200 000 zł. 

Rozliczenie zakupu mieszkania jako kosztu – Osoba, która najpierw kupiła nieruchomość, a przed upływem 5 lat ją sprzedaje, może potraktować koszt zakupu jako koszt uzyskania przychodu i obniżyć dzięki temu podstawę opodatkowania. 

Przykład: Pan Cezary kupił w 2018 roku działkę za 100 000 zł, dodatkowo założył na niej instalacje, media i zbudował ogrodzenie co kosztowało go 50 000 zł. W 2021 sprzedał działkę za 200 000 zł. Zapłaci podatek od (200 000 – 50 000 – 100 000) = 50 000 zł

Podatki od sprzedaży nieruchomości – definicje i wyjaśnienia

Własne cele mieszkaniowe

Środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości mieszkaniowej traktuje się jako przeznaczone na własne cele mieszkaniowe w przypadku:

  • Zakupu innego mieszkania lub domu – także dla dzieci/wnuków, które nie mają własnej nieruchomości mieszkalnej;
  • Wykupienia udziału w nieruchomości mieszkalnej, lub prawa do zamieszkania (np. TBS);
  • Przeprowadzenia remontu już istniejącej nieruchomości – koszty materiałów, usług remontowych itp.
  • Zakupu działki budowlanej i budowy własnego domu.

Nie można traktować wydatku jako przeznaczonego na własne cele mieszkaniowe gdy obejmował on np.: zakup narzędzi remontowych, zakup wyposażenia, wykończenie lokalu firmowego itp.

PIT – 39

Podatek dochodowy od sprzedaży nieruchomości rozlicza się za pomocą PIT -39. Należy złożyć go za rok, w którym sprzedaje się nieruchomość. W deklaracji tej podatnik określa czy przeznaczył (lub zamierza przeznaczyć do końca 3 letniego terminu) uzyskane ze sprzedaży nieruchomości środki na własne cele mieszkaniowe. Jeśli już po złożeniu PIT – 39 zmieni zdanie, musi złożyć korektę deklaracji.

W przypadku obiektów przemysłowych znacznie trudniej uniknąć podatków niż w przypadku nieruchomości mieszkaniowych. Warto więc rozważyć zakup i sprzedaż ich na działalność gospodarczą. 

W bardziej skomplikowanych sprawach zapraszam do kancelarii po poradę prawną.

Pracownicze plany kapitałowe w małych i średnich firmach

Plany kapitałowe

Pracownicze Plany kapitałowe już od 1 stycznia 2021 obejmą wszystkie przedsiębiorstwa zatrudniające pracowników, w tym także te najmniejsze. Dla małych firm oznacza to istotne zmiany w zakresie obowiązków księgowych.

Obowiązki małej firmy w związku z PPK

Nawet najmniejsze firmy mają dokładnie te same obowiązki wynikające z wprowadzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych co duże korporacje. Wystarczy zatrudniać 1 pracownika w oparciu o umowę o pracę, by być zobowiązanym do prowadzenia dokumentacji w tym zakresie. 

Pracodawca ma przede wszystkim obowiązek:

  • Sporządzać listę uczestników PPK i stale ją aktualizować wraz ze zmianami w zatrudnieniu;
  • Przyjmować formalne rezygnacje z udziału w PPK;
  • Zintegrować informatyczne systemy kadro-płacowe z PPK; 
  • Wybrać instytucję finansową, która będzie zarządzać środkami pracowników;
  • Przeprowadzić szkolenie dla pracowników w zakresie PPK;
  • Dokonywać wpłat;
  • Aktualizować (co miesiąc) dane.

Każde przedsiębiorstwa, w którym choć jeden pracownik korzysta z Pracowniczych Planów Kapitałowych musi włączyć w ramy swojej działalności pewną ilość powtarzalnych formalnych zadań. Odpowiednie programy kadrowo-płacowe i wsparcie doradcy podatkowego mogą ograniczyć zakres koniecznej pracy, ale całkowicie jej nie usuną. Optymalnym rozwiązaniem jest automatyzacja zadań związanych z PPK.

Jak włączyć nowego pracownika do PPK?

Nowo zatrudnione osoby muszą albo przystąpić do PPK, albo zrezygnować z uczestnictwa w planach. Decyzję podejmuje się po tym jak pracownik przepracuje 3 miesiące w danej firmie (wliczając w to okresy próbne itp.). Należy dołączyć pracownika do PPK w terminie 10 dni od momentu gdy miną wspomniane wyżej 3 miesiące. 

Jeśli pracownik pracował w ciągu 12 miesięcy w tej samej firmie, czas pracy z ostatniego roku pracy wlicza się do limitu 3-miesięcznego. Przykładowo jeśli pan Zenon pracował w firmie X od lutego do czerwca 2020 i ponownie zostanie zatrudniony w styczniu 2021, to musi zostać włączony w ramy PPk (lub zrezygnować) w ciągu 10 dni od zatrudnienia. 

Jeśli pracownik miał już rachunek PPK z powodu zatrudnienia w innej firmie, powinien poinformować o tym pracodawcę. Zaczynając nową pracę może przenieść środki na nowe konto i zamknąć stare, albo zachować oba konta w PPK (które mogą być prowadzone przez różne instytucje finansowe). 

Nowy pracownik ma też prawo zrezygnować z udziału w PPK.

Listę osób biorących udział w PPK aktualizuje się co miesiąc.

Kto może przystąpić do PPK?

Pracownicy automatycznie objęci Pracowniczymi Planami Kapitałowymi to wszystkie osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, będące w wieku 18-55 lat i pracujące dłużej niż 3 miesiące. 

Dobrowolnie mogą dołączyć do PPK także obcokrajowcy pracujący w Polsce i osoby w wieku 55-70 lat.

Czy udział w Pracowniczych Planach Kapitałowych jest obowiązkowy?

Dla pracodawcy udział w PPK jest obowiązkowy. Nawet jeśli wszyscy pracownicy zrezygnowali z udziału, pracodawca wciąż ma obowiązki formalne i musi być gotowy na przystąpienie pracownika (np. nowo zatrudnionego) do PPK. Oznacza to konieczność podpisania umowy z instytucją finansową, aktualizacji listy uczestników PPK, a nawet przeprowadzenia szkolenia z zakresu PPK. 

Oczywiście jeśli wszyscy pracownicy zrezygnowali, niepotrzebne są wpłaty na PPK.

Jaka jest wysokość składki na PPK?

Podstawowa wysokość składki na Pracownicze Plany Kapitałowe wynosi 2% wynagrodzenia brutto ze strony pracownika i 1,5% wynagrodzenia brutto ze strony pracodawcy (łącznie 3,5%). Obie strony mogą dobrowolnie podnieść wysokość składek nawet dwukrotnie (do 4% i 3 %). W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest także obniżenie składek lub wstrzymanie się z ich płaceniem.

Pracownicze Plany Kapitałowe z punktu widzenia pracodawcy, to przede wszystkim kilka dodatkowych obowiązków o charakterze księgowym. Warto jak najszybciej dostosować się do związanych z nimi przepisów, ponieważ składni na PPK mogą być traktowane analogicznie jak ZUS.

Nowe podatki w 2021

nowe podatki w 2021

W 2021 r. wejdą w życie przepisy wprowadzające nowe podatki. Warto już teraz wiedzieć jak zmiany w podatkach wpłyną na małe i średnie przedsiębiorstwa.

Podwójne opodatkowanie spółek komandytowych

Dotychczas spółki komandytowe opodatkowywane były na takiej samej zasadzie, jakiej podlegały inne spółki osobowe, lub osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. W praktyce więc wspólnicy (komandytariusz i komplementariusz) spółki komandytowej płacili podatek dochodowy wyłącznie od osobiście uzyskanych z tytułu prowadzenia spółki dochodów.

Od 2021 spółki komandytowe będą opodatkowane dodatkowym podatkiem dochodowych. Stawka tego podatku będzie wynosić 19 %, a po spełnieniu odpowiednich wymagań 9%. Oprócz tego sami wspólnicy w dalszym ciągu będą płacić podatek dochodowy.

Ustawa przewiduje rozszerzenie zakresu odliczeń których będą mogli dokonać wspólnicy spółki komandytowej. Dla większości spółek mimo to nowe przepisy będą oznaczać znaczne zwiększenie obciążeń podatkowych.

Podatek cukrowy

Od 2021 wchodzą w życie przepisy o podatku cukrowym. Będzie on nakładany na dystrybutorów sprzedających napoje słodzone. Jego wprowadzenie wpłynie przede wszystkim na ceny napojów słodzonych, ale pośrednio będzie też mieć wpływ na przychody i koszty w sektorze MSP.

Wzrosną koszty tych pracodawców, którzy zapewniali pracownikom bezpłatny dostęp do napojów. Natomiast hurtownie i sklepy spożywcze będą zmuszone do podniesienia cen, co może negatywnie wpłynąć na ich przychody.

Ograniczenie ulgi abolicyjnej

Ulga abolicyjna dotyczy sytuacji gdy polski pracownik (osoba mieszkająca na stałe w Polsce) płaci podatki za granicą np. w Wielkiej Brytanii. Dotychczas fakt zapłaty podatku dochodowego w państwie gdzie wykonywana jest praca zwalniał od tego obowiązku w Polsce. Od 2021 jeśli podatek płacony za granicą będzie niższy niż w Polsce, to polskiemu fiskusowi trzeba będzie dopłacić różnicę.

Jest to bardzo niekorzystna zmiana dla polskich firm eksportowych, transportowych i pośrednictwa pracy. Będą one musiały liczyć się z dodatkowymi kosztami podatkowymi także wówczas gdy delegują pracowników do krajów, gdzie obciążenie podatkiem dochodowym jest bardzo niskie (np. wspomniana wyżej Wielka Brytania, ale też np. Bułgaria Węgry, Łotwa).

Podatek od deszczu

Podatek od deszczu to tak naprawdę podatek od działek zabudowanych. Dotyczy przedsiębiorców wówczas gdy zabudowana powierzchnia działki wynosi ponad 50% powierzchni całkowitej, która musi być większa niż 500 mkw.

Nowy podatek dotknie w pewnym stopniu branży magazynowej, hurtowej czy dużych obiektów handlowych. Nie unikną go także mniejsze firmy. Przykładowo firma zajmująca się składowaniem i wymianą opon, warsztat samochodowy czy wolno stojący sklep będą musiały zapłacić podatek od deszczu.

Nowy rok, nowe podatki. Zgodnie założeniami rządowego programu dobijania polskiej przedsiębiorczości, będziemy płacić więcej, a otrzymywać w zamian mniej. Warto przygotować się na to już teraz prowadząc małą lub średnią firmę. 

CIT Estoński dla małych i średnich firm

CIT Estoński

CIT Estoński to sposób rozliczania podatku dochodowego w spółkach kapitałowych. Zakłada przesunięcie płatności podatku na czas faktycznego wyprowadzenia dochodów ze spółki. Rozwiązanie jest korzystne przede wszystkim dla dość dużych firm, ale mogą z niego skorzystać też firmy zatrudniające kilku-kilkunastu pracowników.

Jak działa CIT Estoński (w Estonii)?

CIT Estoński jest podatkiem dochodowym od osób prawnych (spółek, organizacji). Same osoby prawne (np. firmy) nie płacą podatku póki nie przekazują dochodów swoim właścicielom. Jeśli spółka płacąca CIT według modelu estońskiego w danym okresie rozliczeniowym uzyska dochody, to nie płaci od nich podatku, póki nie przekaże tych dochodów udziałowcom lub innym podmiotom uprawnionym (np. wypłata dywidendy).

Pozwala to przesunąć płatność podatku dochodowego, a w szczególnych przypadkach nie zapłacić go wcale. Dzieje się tak gdy całe dochody „zostają w firmie” czyli są inwestowane lub zbierane jako rezerwa kapitałowa.

Estoński CIT działa najlepiej w przypadku firm, które rozbudowują się, inwestują, budują rezerwy. Jest też silną motywacją dla zarządów spółek, by zwiększać wartość firmy, zamiast wypłacać dywidendy.

Jak będzie działać CIT Estoński w Polsce?

Już dziś wiemy, że rozwiązania, które sprawdziły się w Estonii, zostaną przeniesione do Polski tylko częściowo i w sposób o wiele bardziej skomplikowany. Przede wszystkim wybrać CIT Estoński będą mogły tylko niektóre firmy.

Kto może wybrać CIT Estoński?

Wśród wymagań są:

  • Forma działalności (spółka prawa handlowego);
  • Struktura właścicielska (tylko spółki o prostej strukturze, w których nie mają udziału inne spółki);
  • Wartość przychodu (do 100 000 000 zł rocznie);
  • Struktura przychodów (mniej niż 50% przychodów z ze źródeł pasywnych);
  • Struktura zatrudnienia (zatrudnianie na umowę o pracę co najmniej 3 pracowników nie będących udziałowcami).

Małe i średnie przedsiębiorstwa mogą więc jak najbardziej przejść na tę formę opodatkowania. Przykładowo mała hurtownia spożywcza zatrudniająca 2-wspólników i 6 pracowników na umowę o pracę prawie na pewno spełni wymagania, by móc skorzystać z tej formy opodatkowania.

Kto nie może wybrać CITu Estońskiego?

W przeciwieństwie do Estonii, Polska traktuje tę formę opodatkowania jako ryzykowną dla fiskusa. Nie mogą więc z niej korzystać firmy:

  • Działające w specjalnych strefach ekonomicznych;
  • Będące w stanie upadłości lub likwidacji;
  • Wykorzystujące ulgi na działalność rozwojową czy IP BOX
  • Mające niedostateczne nakłady inwestycyjne.

CIT Estoński na 4 lata

Kolejne obostrzenie polskiego systemu dotyczy czasu na jaki trzeba wybrać tę formę opodatkowania. CIT Estoński trzeba wybrać na 4 lata z góry. Dla porównania, firma jednoosobowa może wybrać ryczałtową formę rozliczenia PIT. Potem może zmienić decyzję po roku, a w szczególnych wypadkach nawet po kilku miesiącach.

Podjęcie decyzji na 4 lata w realiach niestabilnego systemu podatkowego to decyzja odważna i powiązana ze znacznym ryzykiem.

Wady CITu Estońskiego

Największą wadą przejścia na tę formę opodatkowania jest niemożliwość korzystania z ulg podatkowych, w tym ulgi na złe długi i rozliczenia straty z lat poprzednich.

Czy warto wybrać CIT Estoński?

Gdyby podatek ten działał tak jak w Estonii odpowiedź byłaby jednoznaczna: tak. CIT Estońśki pozwala przesunąć termin płatności CIT-u, uniknąć płacenia podatku od przychodów, których jeszcze się nie otrzymało i częściowo rozładować zatory płatnicze. Pomysł był (pod inną nazwą) wielokrotnie proponowany przez środowiska przedsiębiorców i doradców podatkowych. Rozwiązanie w założeniu jest więc dobre, ale już na wejście zostało niepotrzebnie skomplikowane i obłożone obostrzeniami.

Wiele firm decyduje się zaczekać rok i przejść na CIT Estoński od 2022, gdy będziemy już wiedzieć jaka jest praktyka stosowania przepisów. 

Jaki podatek od spadku? – Część II – Spadek, a obowiązki podatkowe i informacyjne

Spadek - zgłoszenie

Jeśli otrzymali Państwo spadek, muszą Państwo rozliczyć się z tego powodu z fiskusem. W niektórych wypadkach będzie to tylko obowiązek informacyjny, a w innych trzeba wiedzieć jaki podatek od spadku zapłacić. Jest to zależne zarówno od stopnia pokrewieństwa ze spadkodawcą, jak i od wartości samego spadku. Potrzebna jest więc wycena, o której piszę w I części tego artykułu. Tu, w części drugiej, zajmę się obowiązkami podatkowymi po otrzymaniu spadku.

Spadek – zgłoszenie do urzędu skarbowego

Spadek należy zgłosić do urzędu skarbowego. Muszą to zrobić także osoby, które korzystają ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn np. dzieci i wnuki spadkodawcy. Zasadniczo dokonanie zgłoszenia jest warunkiem skorzystania ze zwolnienia. 

Zgłosić nabycie spadku należy w terminie 1 miesiąca od:

  • Ugody notarialnej pomiędzy wszystkimi spadkobiercami,
  • Uprawomocnienia się orzeczenia sądu rozstrzygającego sprawę spadkową. 

Osoby zwolnione z podatku od spadków i darowizn mają 6 miesięcy na zgłoszenie przyjęcia spadku. 

Co ciekawe, w Polsce nie ma żadnego terminu, w którym miałaby się odbyć ugoda lub rozprawa sądowa. Spadkobiercy mogą przez lata nie decydować się na żadne z powyższych rozwiązań. Nie mogą jednak wtedy:

  • Sprzedać żadnych odziedziczonych nieruchomości.
  • Przejąć kont, polis i udziałów należących do spadku.
  • Sprzedać pojazdów, przedsiębiorstw i praw należących do spadku.
  • Zawrzeć nowych umów np. dotyczących najmu, dostarczenia mediów (prąd, gaz). 

Ze spadku można więc w ograniczonym zakresie korzystać bez wszczęcia postępowania sądowego czy zawarcia ugody notarialnej, ale w większości przypadków nie jest to dobre rozwiązanie na dłuższy czas. 

Spadek niezgłoszony, lub zgłoszony nieprawidłowo

Jeśli rozprawa/ugoda się odbyła, ale spadkobierca nie zgłosi spadku do urzędu skarbowego, w czasie 6 miesięcy, traci prawo do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Może to oznaczać konieczność zapłacenia sporej kwoty podatku. Jest też bardzo łatwo wykrywalne dla urzędników kontroli skarbowej. 

Także zgłoszenie spadku z kwotą nie odpowiadającą rzeczywistości może zostać podważone. W takiej sytuacji wycenę przeprowadza się na koszt spadkobierców, a podatek nalicza od rzeczywistej kwoty.

W jaki sposób zgłosić spadek do urzędu skarbowego?

Spadek należy zgłosić do urzędu skarbowego na druku SD – 3 (w przypadku konieczności zapłaty podatku – grupy podatkowe 1-3) lub SD – 2 (w przypadku zwolnienia z podatku – grupa podatkowa “0”). Druk można wypełnić i wysłać drogą elektroniczną, pocztą lub wypełnić w urzędzie. Na druku wyszczególnione są pola gdzie należy wpisać wartość otrzymanych w spadku części majątku. 

Po złożeniu druku SD – 3, urząd skarbowy podejmie decyzję o wysokości podatku do zapłaty i poinformuje o terminie jego zapłaty.

Czy zgłaszać długi spadkowe?

Czasami z przyjęciem spadku wiąże się też konieczność spłacenia długów (np. kredytów) osoby zmarłej. Nie ma obowiązku zgłaszania długów spadkowych do urzędu skarbowego. Nie ma też powodu by to robić w przypadku gdy majątek (i długi) odziedziczyło się po krewnych. 

Natomiast osoby, które byłyby zobowiązane do zapłacenia podatku, mogą zgłosić długi spadkowe i dzięki temu obniżyć przychód, od którego zapłacą podatek.

Obowiązki podatkowe – podsumowanie

Każdy spadkobierca ma obowiązek zgłosić otrzymanie spadku w terminie 1 miesiąca) gdy płaci podatek) lub 6 miesięcy (gdy jest od niego zwolniony). Termin zaczyna biec dopiero od momentu zawarcia ugody notarialnej przez spadkobiorców, przyjęcia spadku przez jedynego spadkobiorcę, lub orzeczenia sądu w sprawie podziału spadku. 

Spadek zgłasza się na druku SD-3. Jednocześnie należy zapłacić podatek od spadków i darowizn. 

W poprzedniej części wyjaśniam, czemu służy wycena spadku.

I część – wycena spadku

W kolejnej części tego artykułu dowiedzą się Państwo: kto jest zwolniony od podatku, ile muszą go zapłacić Ci, którzy nie są zwolnieni.

III część – kto i ile płaci

Wszystkich z Państwa, którzy potrzebują pomocy z rozliczeniem spadku, serdecznie zapraszam po poradę.