odliczenie VAT | Kancelaria Doradcy Podatkowego Elżbieta Mucha

Samochód osobowy do użytku służbowego i prywatnego w 2019

Ten artykuł jest częścią większej całości. Przedstawia stan prawny na dzień 1 stycznia 2019
Przedsiębiorca, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą może zarówno używać samochodu firmowego na cele prywatne, jak i prywatnego na cele służbowe. Sytuacje te różnią od siebie bardzo poważnie. Warto więc przyjrzeć się obu możliwościom by jak najlepiej rozliczyć samochód osobowy do użytku służbowego i prywatnego.

Założenia – samochód osobowy do użytku służbowego i prywatnego

W tym artykule rozważamy sytuację, w której przedsiębiorca prowadzący firmę we własnym imieniu lub jako wspólnik spółki cywilnej, potrzebuje samochodu osobowego. Chce to auto wykorzystywać zarówno na cele prywatne, jak i służbowe. Wiemy, że ma do wyboru dwie możliwości – wciągnąć samochód do ewidencji środków trwałych lub traktować auto jako prywatne, ale odliczać część związanych z nim kosztów.

Samochód osobowy do użytku służbowego i prywatnego jako środek trwały

Przedsiębiorca, który nabył samochód osobowy, może wprowadzić go do działalności gospodarczej. Służy temu wciągniecie samochodu osobowego do ewidencji środków trwałych, co opisane zostało w jednym z pozostałych artykułów cyklu. Można wciągnąć do ewidencji nawet samochód, który zakupiło się wcześniej jako osoba prywatna, nawet przed założeniem działalności. Trzeba być tylko jego właścicielem (lub leasingobiorcą w leasingu finansowym).
Wykorzystując samochód osobowy do użytku służbowego i prywatnego, można:
– Rozliczyć wartość samochodu w ramach odpisów amortyzacyjnych,
– Odliczać od wszystkich kosztów eksploatacyjnych 50% zapłaconego VAT;
– 75% pozostałej części VAT-u i 75% kwoty netto kosztów eksploatacyjnych zaliczać do kosztów uzyskania przychodu.
Wada takiego rozwiązania jest jedna – jeśli sprzeda się samochód osobowy przed zakończeniem amortyzacji to trzeba oddać proporcjonalną część podatku VAT, do tej pory odliczonego. Ponadto sprzedając samochód osobowy trzeba wystawić FV, a więc też zapłacić podatki dochodowy i VAT.

Prywatny samochód osobowy do użytku służbowego i prywatnego

Przedsiębiorca może używać swojego samochodu prywatnego na cele służbowe. Nie wprowadza go do ewidencji środków trwałych, ani nie zgłasza do urzędu skarbowego. Po prostu zbiera dowody poniesionych kosztów eksploatacyjnych (paliwo, naprawy, parkingi itp.) i na ich podstawie dokonuje odliczeń podatkowych. Od 1 stycznia 2019 odliczyć może na prawdę niewiele.
Przepisy pozwalają na odliczenie 50% faktycznie zapłaconego podatku VAT związanego z kosztami eksploatacyjnymi.
Z pozostałej kwoty (połowa VAT-u i kwota netto), przedsiębiorca może jedynie 20% wpisać w koszty uzyskania przychodu.
Nie ma możliwości rozliczenia w ramach działalności gospodarczej ceny samego samochodu.
Użycie prywatnego samochodu na cele firmowe ma pewne zalety, ale znacznie mniejsze niż przed rokiem 2019. Sprzedając taki samochód nie trzeba doliczać podatku VAT, więc sprzedaje się samochód taniej i łatwiej znaleźć nabywcę. W momencie sprzedaży nie trzeba też zwracać odliczonych wcześniej od podatku odpisów amortyzacyjnych.

Co zmieniło się 1 stycznia 2019?

Do końca roku 2018, prywatny samochód osobowy przedsiębiorcy rozliczało się na podstawie Ewidencji Przebiegu Pojazdu. Była ona tak skonstruowana, że możliwe było odliczenie nawet 100% faktycznie poniesionych kosztów eksploatacyjnych, a przynajmniej ich głównej części – paliwa. Aktualnie odległość jaką faktycznie przejechał przedsiębiorca w celach służbowych, nie ma znaczenia. Może zapisać w koszty uzyskania przychodu jedynie 20% faktycznie poniesionych wydatków.
Aktualnie mając możliwość wciągnąć samochód osobowy do ewidencji środków trwałych, w zdecydowanej większości przypadków opłaca się to zrobić. Rozliczanie prywatnego samochodu osobowego w ramach działalności gospodarczej znacznie straciło na atrakcyjności. Główną zaletą takiego rozwiązania pozostaje możliwość sprzedania samochodu bez VAT.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat rozliczania samochodów osobowych w firmie, zapoznaj się z artykułami dotyczącymi: Amortyzacji samochodów osobowych, Kosztów eksploatacji, oraz Porównania form własności i nabycia samochodu,

Nabycie samochodu osobowego na firmę w 2019 – możliwości przedsiębiorcy

Artykuł stanowi część większej całości. Przedstawia stan prawny na 1 stycznia 2019.

Zakup samochodu na firmę i inne formy nabycia – samochód osobowy na firmę w 2019 r.

Artykuł stanowi część większej całości. Przedstawia stan prawny na1 stycznia 2019.
Zakup samochodu na firmę lub wzięcie go w leasing istotnie wpływa na obowiązki podatkowe i możliwość dokonania odliczeń. Samochód osobowy na firmę można kupić za własne środki lub na kredyt, wziąć w leasing operacyjny lub finansowy, wynająć lub wydzierżawić. Warto więc zastanowić się nad decyzją.

Leasing, wynajem i zakup samochodu na firmę – założenia artykułu

Poniżej przedstawimy możliwości jakie ma przedsiębiorca, który potrzebuje samochodu osobowego w firmie. Założymy, że przedsiębiorca zamierza używać samochodu firmowego także na cele prywatne, ale z góry wyklucza odwrotną sytuację czyli korzystanie z samochodu prywatnego na cele służbowe. Tym zagadnieniem zajmiemy się w odrębnym artykule.

Zakup samochodu na firmę – faktura VAT

Na FV VAT można kupić jedynie od innego podatnika VAT (firmy, organizacji). Można kupić zarówno samochód nowy, jak i używany. W momencie zakupu trzeba zapłacić całą kwotę netto i VAT. Od razu można odliczyć 50% zapłaconego VAT-u. Resztę VAT-u i całą kwotę netto można rozliczyć w ramach odpisów amortyzacyjnych przez 5 lat (nowe samochody) lub 2,5 roku (używane wcześniej min. 6 miesięcy).

Zakup samochodu na firmę od osoby fizycznej

Od osoby fizycznej można kupić jedynie samochód używany. W momencie zakupu trzeba zapłacić całą kwotę netto i podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) równy 2% wartości netto. Nie ma żadnego VAT-u, więc przedsiębiorca go nie płaci, ani nie odlicza. Całą kwotę netto rozlicza w ramach odpisów amortyzacyjnych. Jeśli samochód był używany przez poprzednich właścicieli co najmniej 6 miesięcy, można go zamortyzować w 2,5 roku, jeśli krócej – w 5 lat.

Zakup samochodu na firmę – VAT marża

Fakturę VAT-marża może wystawić jedynie firma, która kupiła samochód w celu jego odsprzedaży. Handel samochodami nie musi być jej główną działalnością. W fakturze VAT-marża dolicza się VAT jedynie do prowizji, nie zaś całej kwoty, więc kupujący płaci tego VAT-u znacznie mniej. Nie może natomiast dokonać odliczenia VAT. Całą zapłaconą kwotę (netto + prowizja + VAT od prowizji) rozlicza za pomocą odpisów amortyzacyjnych. Jeśli samochód był używany przez co najmniej 6 miesięcy, można go zamortyzować w 2,5 roku.

Zakup samochodu osobowego na kredyt

Kupując samochód osobowy na kredyt, płaci się jego cenę w miesięcznych ratach. Wszystkie koszty (kwotę netto, prowizje bankowe, odsetki) można rozliczyć w ramach odpisów amortyzacyjnych. Maksymalna kwota jaką można w danym czasie zamortyzować, nie może przekroczyć faktycznie poniesionych do tego czasu kosztów.
W pozostałych kwestiach, zakup na kredyt jest zakupem na FV VAT, na FV-marżę, lub zakupem od osoby fizycznej.

Leasing finansowy – nabycie samochodu na firmę z możliwością amortyzacji

Zakup samochodu osobowego na firmę i wzięcie tego samochodu w leasing finansowy są do siebie bardzo podobne. Można wziąć w leasing samochód nowy lub używany. W momencie zakupu płaci się całą kwotę VAT i ustaloną ratę leasingową. Właścicielem pozostaje leasingodawca, ale to przedsiębiorca dokonuje odliczeń i odpisów amortyzacyjnych. Można odliczyć od razu 50% zapłaconego VAT-u. Pozostały VAT i całą kwotę netto (wraz z prowizjami i odsetkami za leasing) można rozliczyć w ramach odpisów amortyzacyjnych w ciągu 5 lat (nowe samochody) lub 2,5 roku (samochody używane wcześniej przez 6 miesięcy).

Leasing operacyjny – nabycie samochodu na firmę rozliczane kosztowo

Można wziąć w leasing samochód nowy lub używany. Zarówno kwotę netto, jak i VAT płaci się na raty. Każdą ratę można rozliczać (odliczać 50% VAT, a resztę VAT i kwotę netto traktować jako koszt uzyskania przychodu) w okresie, w którym się ja zapłaciło pod warunkiem, że całkowity okres spłat rat leasingowych nie jest krótszy niż 2 lata. Amortyzacja nie występuje.
Warto pamiętać, że np. opłaty dodatkowe za serwis są traktowane jako koszty eksploatacji. To znaczy, że po odliczeniu 50% VAT, z pozostałej kwoty tylko 75% staje się kosztem uzyskania przychodu. Oznacza to, że jeśli w umowie leasingu operacyjnego wyszczególniono 2 oddzielne pozycje: ratę i opłaty serwisowe, to te drugie są kosztem eksploatacji, a nie nabycia.

Najem i dzierżawa samochodu na firmę

Najem i dzierżawa są umowami podobnymi do leasingu operacyjnego i należy założyć, że można odliczać 50% faktycznie zapłaconego VAT-u, a pozostały VAT i kwotę netto zaliczać w koszty uzyskania przychodu.
Najmując lub dzierżawiąc samochód od osób fizycznych nie płaci się VAT-u, ani nie odlicza go.

Zakup samochodu na firmę – co się opłaca?

Porównywanie opłacalności jest bardzo trudne gdy nie zna się konkretnego przypadku. Różne formy nabycia stawiają przed sprzedającym i kupującym dodatkowe wymagania. Przykładowo jeśli przedsiębiorca nie ma aktualnie środków, to nie będzie zastanawiał się nad kupieniem samochodu za gotówkę. Jeśli chce kupić Renault Megane, to może się okazać, że akurat tego modelu nie ma w ofercie pośredników sprzedających na VAT-marżę. Lepiej każdy przypadek potraktować oddzielnie, pewne wnioski można jednak wyciągnąć.
– Porównując zakup samochodu na firmę: na VAT-marżę i od osoby fizycznej, łatwo stwierdzić, że ten pierwszy opłaca się bardziej ponieważ nie trzeba płacić 2% PCC, a pozostałe rozliczenia są identyczne. Jeśli cena jest taka sama, wybieramy VAT-marżę.
– Porównując zakup na kredyt i leasing finansowy w praktyce należy się kierować kosztami leasingu/kredytu. W razie identycznych kosztów, minimalną przewagę zyskuje bank. Wynika to z faktu, że jeśli nie uda nam się spłacić rat w czasie, to bank będzie bardziej skłonny do negocjacji niż leasingodawca.
– Porównując leasing operacyjny z możliwością wykupu i leasing finansowy/zakup na kredyt trzeba wziąć pod uwagę ważną kwestię. Jeśli kupuje się samochód nowy, to można go zamortyzować dopiero po 5 latach (zakup, leasing finansowy), albo rozliczyć w ramach kosztów już po 2 latach (odpowiednio sformułowana umowa leasingu operacyjnego).

Jeśli interesują Cię powiązane tematy, możesz zapoznać się z nimi w artykułach o amortyzacji, kosztach eksploatacji, i samochodach prywatnych w firmie.