podatek od spadków i darowizn | Kancelaria Doradcy Podatkowego Elżbieta Mucha

Jak przepisać nieruchomość na rodzinę i rozliczyć darowiznę?

07/11/202307/11/2023

Darowizna nieruchomości zdarza się najczęściej w obrębie bliskiej rodziny. Takie przepisanie mieszkania czy domu nie powoduje obowiązku podatkowego, ale musi zostać prawidłowo zgłoszone. W dalszej części wyjaśniam jak przepisać nieruchomość na rodzinę i ile będzie to kosztować.

Czym jest przepisanie nieruchomości?

Rodzice kupują mieszkanie dzieciom, a dziadkowie przekazują gospodarstwa krewnym, którzy mogą się nimi zająć. Za każdym razem dochodzi do darowizny – nieodpłatnego przekazania wartości materialnej.

Nazwy “przepisanie nieruchomości” używamy ponieważ darowizna tego typu wymaga formy aktu notarialnego. Nieruchomości przepisuje się u notariusza, który później dokonuje wpisu w księdze wieczystej.

Kto może przepisać nieruchomość i komu?

Przepisać, czyli podarować nieruchomość może jedynie jej właściciel. Jeśli właścicieli jest więcej, każde z nich może przepisać jedynie swoją część. Jeśli części nie są wydzielone, jak przy współwłasności małżonków, współwłaściciele łącznie mogą przepisać nieruchomość jedynie wspólnie.

Obdarowanym może być dowolna osoba fizyczna lub prawna zdolna do posiadania nieruchomości. Można przepisać nieruchomość na małoletnie dziecko, spółkę z o.o. czy organizację pozarządową.

Jak przygotować się do przepisania nieruchomości?

Zanim dojdzie do przeniesienia nieruchomość, trzeba dopełnić kilku formalności. Nieruchomość musi zostać wyceniona, należy zebrać dokumenty i jeśli to możliwe – pozamykać wszystkie sprawy dotyczące nieruchomości.

Operat szacunkowy – przydatna wycena nieruchomości

Zalecane jest wykonanie operatu szacunkowego czyli profesjonalnej wyceny nieruchomości. Wynagrodzenie rzeczoznawcy wyniesie od 400 zł (łatwe do wyceny mieszkanie) do nawet kilku tysięcy zł (nieruchomości przemysłowe i turystyczne). Jest to koszt który z pewnością warto ponieść, nie tylko przy przepisaniu nieruchomości, ale też np. dzieląc spadek czy dokonując rozliczeń wewnątrz rodziny.

Nie ma formalnego obowiązku wykonania operatu szacunkowego. Notariusz zaakceptuje wartość nieruchomości wskazaną przez darczyńcę. Potem jednak darowizna zostanie zgłoszona do Urzędu Skarbowego, który może podważyć wartość jeśli strony nie mogą podeprzeć się profesjonalną wyceną nieruchomości. Potencjalne koszty takiej sytuacji są znacznie wyższe niż koszt operatu szacunkowego.

Dokumenty potwierdzające prawo własności

Ponieważ przepisać mieszkanie może jedynie właściciel, to notariusz zażąda okazania dowodu własności. Może być nim zwłaszcza wyciąg z rejestru ksiąg wieczystych, a także umowa potwierdzająca nabycie nieruchomości lub dokumenty potwierdzające, że się ją odziedziczyło.

Uporządkowanie spraw nieruchomości

Przed przepisaniem nieruchomości na rodzinę warto uporządkować wszelkie sprawy, które mogłyby w przyszłości wywołać konflikt. Dotyczy to zwłaszcza nieruchomości, które nie mają założonej księgi wieczystej, oraz nieruchomości gruntowych z nieprecyzyjnie określonymi granicami.

Jakie skutki podatkowe powoduje przepisanie nieruchomości w bliskiej rodzinie?

Kto zgłasza darowiznę nieruchomości?

Darowiznę (przepisanie) nieruchomości zgłasza notariusz. Obdarowany i darczyńca nie muszą tego robić. Obdarowany wciąż musi zapłacić podatek od darowizny jeśli nie należy do zerowej grupy podatkowej wobec darczyńcy.

Kiedy nie trzeba płacić podatku od darowizny?

Z podatku od darowizny zwolniona jest najbliższa rodzina – małżonkowie, rodzeństwo, zstępni i wstępni. Dotyczy to oczywiście także rodzin adopcyjnych.

Podatek płaci się od nadwyżki wartości darowizny ponad limit kwoty zwolnionej od podatku.

Ile płaci się podatku od darowizny?

Przepisując nieruchomość dalszej rodzinie, np. teściowi lub siostrzenicy, trzeba liczyć się z koniecznością zapłaty podatku od spadków i darowizn. Jest on liczony od nadwyżki ponad limit darowizny bez podatku. Stawki i limity wyjaśniam w powiązanym artykule.

Przepisanie nieruchomości – koszty notarialne

Taksa notarialna określa maksymalne koszty przepisania nieruchomości u notariusza. Czasami można trafić na promocję, ale przeważnie rzeczywista stawka będzie bardzo zbliżona do maksymalnej. Do określonej poniżej kwoty trzeba doliczyć koszty dokonania wpisu w księdze wieczystej i wypisów. Łącznie nie przekroczą one 300 zł.

310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł, gdy nieruchomość kosztuje od 10 000 do 30 000 zł
710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł, gdy nieruchomość kosztuje 30 000 do 60 000 zł
1 010 zł + 0,4% od nadwyżki ponad 60 000, gdy nieruchomość kosztuje 60 000 do miliona zł
4 770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł, gdy nieruchomość kosztuje od 1 do 2 milionów,
6 770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, przy nieruchomościach powyżej 2 milionów.

Maksymalna taksa notarialna przy przepisywaniu nieruchomości w bliskiej rodzinie (I grupa podatkowa) wynosi aktualnie 7500 zł.

Przepisanie nieruchomości, a zachowek i dziedziczenie

Darowizna wlicza się do masy spadkowej jeśli była dokonana w okresie 10 lat przed otwarciem testamentu. Zakłada się jednak, że darczyńca chciał ją przekazać obdarowanemu. W wyjątkowych wypadkach może to oznaczać konieczność wypłacenia zachowku innemu spadkobiercy. Będzie tak gdy:

Obdarowany był osobą uprawnioną do dziedziczenia po darczyńcy,
Od dnia przeniesienia nieruchomości do śmierci darczyńcy minęło mniej niż 10 lat,
Pozostały majątek darczyńcy po jego śmierci nie wystarcza na wypłacenie zachowku spadkobiercom innym niż obdarowany.

Przykładowo pan Marcin przekazał dom o wartości 1 000 000 zł swojej córce Natalii. Potem popadł w długi i w gdy zmarł dwa lata później, jego majątek wynosił jedynie 200 000 zł. Oprócz córki, dziedziczą po nim jeszcze syn Olek i druga córka Patrycja. Po zsumowaniu wartości darowizny z majątkiem spadkodawcy, wychodzi 1 200 000 zł. Gdy podzielić to na 3 dzieci, będzie po 400 000. Zachowek wynosi 50% tej kwoty, czyli 200 000 zł na osobę. Ponieważ pozostały majątek wynosi jedynie 200 000 zł, to pan Olek i pani Patrycja dostaną jedynie po 100 000 zł. Pani Natalia będzie zobowiązana dopłacić im po 100 000 zł jeśli chce utrzymać darowiznę od ojca.

Temat dziedziczenia w połączeniu z przepisaniem nieruchomości może wydawać się skomplikowany, na pewno będę jednak w stanie z nim pomóc.

Przepisanie nieruchomości, a kredyt hipoteczny

Można przepisać nieruchomość obciążoną hipoteką. Taka nieruchomość w dalszym stopniu jest zabezpieczeniem kredytu, który wciąż musi spłacać ten kto go zaciągnął. Nie ma możliwości przepisania nieruchomości, która ma niższą wartość niż suma zabezpieczonych na niej kredytów.

Przykładowo pani Sara kupiła dom o wartości 500 000 zł na kredyt hipoteczny. W tym momencie zostało jej do spłaty 45 000 zł. Chce przepisać dom na swoją siostrę Tamarę. Jeśli to pani Tamara miałaby dokończyć spłatę kredytu, oprócz wizyty u notariusza konieczne będzie też zawarcie dodatkowej umowy z bankiem.

Gdy nie wiesz jak przepisać nieruchomość na rodzinę

Jeśli rozliczenia podatkowe nieruchomości i darowizn są dla Państwa istotnym tematem, polecam również artykuł “Jak rozliczyć darowiznę?” Zapraszam również po poradę do kancelarii lub online.

Jak rozliczyć darowiznę ?

30/10/202307/11/2023

Darowizny są interesujące dla Urzędu Skarbowego. Trzeba je zgłaszać, a w części przypadków też płacić od nich podatek. W dalszej części wyjaśniam jak rozliczyć darowiznę w 2023 z fiskusem i prawidłowo zgłosić ją w urzędzie.

Czym jest darowizna?

Darowizna jest nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem, w którym darczyńca przekazuje wartość materialną (rzecz, gotówkę, nieruchomość, prawa majątkowe) obdarowanemu, nie żądając za to nic w zamian.

Najczęściej wykorzystuje się darowiznę do:

Przekazania majątku w rodzinie/ wśród przyjaciół,
Wsparcia organizacji charytatywnej lub kościoła,
Pozbycia się firmowego wyposażenia (zwłaszcza elektroniki).

Raz wykonana darowizna nie może być cofnięta przez darczyńcę, a anulować może ją jedynie sąd z tytułu:

Rażącej niewdzięczności obdarowanego – np. jeśli po otrzymaniu darowizny popełni on przestępstwo przeciwko darczyńcy,
Działania na szkodę wierzyciela – tak zwane “przepisanie majątku na żonę” przez dłużnika zostanie szybko anulowane,
Innego naruszenia prawa – np. przekazanie nie swojego majątku, dóbr kultury, przedmiotów nielegalnych itp.

Umowa darowizny może być:

Dorozumiana, ustna – darczyńca dobrowolnie przekazuje, a obdarowany przyjmuje (czyli nie odrzuca) drobną kwotę w gotówce czy przedmiot. Jest dozwolona przy każdej darowiźnie pieniężnej czy rzeczowej, ale i tak trzeba ją zgłosić.
Pisemna – pozwala przekazać ruchomości, papiery wartościowe czy gotówkę. Jest wskazana przy większych kwotach i papierach wartościowych.
W formie aktu notarialnego – przekazanie nieruchomości, własności przedsiębiorstwa i niektórych praw majątkowych może nastąpić jedynie w formie aktu notarialnego. Bez niego darowizna będzie nieważna.

Jeśli planujesz darowiznę od kilku tysięcy zł w górę, polecam przygotować ją w formie pisemnej.

W jaki sposób zgłosić darowiznę?

Darowiznę powinien zgłosić do Urzędu Skarbowego obdarowany. Darczyńca nie ma takiego obowiązku, może jednak być to dla niego opłacalne jeśli przekazał darowiznę na cele charytatywne i kultu religijnego. W takiej sytuacji może odliczyć ją od podatku PIT/CIT.

W jakiej sytuacji trzeba zgłosić darowiznę

Darowiznę należy zgłosić zawsze gdy przekracza ona tak zwaną kwotę wolną. Jest ona zależna od stopnia pokrewieństwa. Dla osób niespokrewnionych jest to aktualnie 5733 zł, dla II grupy podatkowej 27 090 zł, a dla I grupy podatkowej (bliska rodzina) 36 120 zł.

Jak zgłosić darowiznę?

Darowiznę zgłasza się na specjalnym druku SD-3. Darowiznę od osoby z zerowej grupy podatkowej, która jest zwolniona od podatku zgłasza się na druku SD-Z2 Można pobrać je ze stron urzędów, a w wersji papierowej jest dostępny w urzędach skarbowych. Obdarowany zgłasza darowiznę w swoim urzędzie skarbowym.

Do kiedy można zgłosić darowiznę?

Na zgłoszenie darowizny obdarowany ma 1 miesiąca od dnia kiedy darowiznę otrzymał. Jeśli brak umowy pisemnej, która określiłaby datę, to od dnia, w którym obdarowany faktycznie otrzymała daną rzecz lub sumę pieniędzy. 6 miesięcy mają osoby zaliczone do zerowej grupy podatkowej, jeśli chcą uniknąć zapłacenia podatku.

Kto nie musi zgłaszać darowizny?

Nie trzeba zgłaszać darowizny jeśli nie przekroczyła ona ustawowego limitu (patrz niżej. Dla potrzeb obliczania limitu sumuje się darowizny od tego samego darczyńcy z 5 ostatnich lat.

Nie ma też potrzeby zgłaszania kwot przekazywanych w ramach prowadzenia gospodarstwa domowego. Np. rodzice dają pieniądze na zakupy dziecku, które z nimi mieszka, małżonkowie przelewają sobie kwoty na pokrycie rachunków itp.

Jaki podatek płaci się od darowizny?

Darowizny obciążone są podatkiem od spadków i darowizn. Nie wlicza się ich do dochodów, więc nie występuje w ich wypadku PIT, CIT ani VAT. Niestety sam podatek od darowizn jest progresywny i przy większych kwotach najwyższa stawka wynosi 20%.

Kto płaci podatek od darowizny?

Podatek od darowizny zawsze płaci obdarowany, czyli osoba, która otrzymała darowiznę. Dotyczy to aktualnie także osób, które zebrały pieniądze podczas zbiórki internetowej za pośrednictwem portali takich jak wspieram.pl czy kickstater.

Do kiedy trzeba zapłacić podatek od darowizny?

Po zgłoszeniu darowizny urząd wydaje decyzję o naliczeniu podatku. Trzeba go zapłacić w ciągu maksymalnie 14 dni od dnia otrzymania decyzji podatkowej.

Osoby, które nie zgłosiły darowizny muszą się liczyć z tym, że zamiast terminu spotkają się z naliczonymi odsetkami. Na pewno nie warto przekraczać ani terminu zgłoszenia, ani zapłaty podatku.

Ile wynosi podatek od darowizny?

Podatek od darowizny niestety jest progresywny (stawka rośnie wraz z kwotą) i w dodatku różni się w zależności od grupy podatkowej.

Warto pamiętać, że płaci się go jedynie od nadwyżki ponad limit darowizny bez podatku. Jeśli osoba z II grupy podatkowej otrzyma darowiznę w wysokości 40 000 zł, to zapłaci podatek jedynie od 40 000 – 27 090 = 12 910 zł. Dopiero z tej drugiej kwoty wylicza się podatek według stawki.

Obdarowany/kwota	do 10 278 zł	do 20 556 zł	powyżej 20 556 zł
III grupa podatkowa (niespokrewniony)	12%	1233 zł 40 gr + 16% nadwyżki ponad 10 278 zł	2877 zł 90 gr + 20% nadwyżki ponad 20 556 zł
II grupa podatkowa(dalsze pokrewieństwo)	7%	719 zł 50 gr + 9% nadwyżki ponad 10 278 zł	1644 zł 50 gr + 12% nadwyżki ponad 20 556 zł
I grupa podatkowa (teściowie, )	3%	308 zł 30 gr + 5% nadwyżki ponad 10 278 zł	822 zł 20 gr + 7% nadwyżki ponad 20 556 zł
0 grupa podatkowa (najbliżsi krewni)	0% (20% jeśli się nie zgłosi)	0% (20% jeśli się nie zgłosi)	0% (20% jeśli się nie zgłosi)

Jeśli nie zgłoszą Państwo darowizny w terminie, Urząd Skarbowy naliczy od niej 20% podatek i naliczyć odsetki ustawowe za każdy dzień zwłoki.

Limity darowizn dla rodziny bez podatku

Darowizny do pewnego limitu są zwolnione od podatku i nie trzeba ich zgłaszać do urzędu.

Jakie są aktualnie limity?

Aktualny limit darowizny zwolnionej od podatku wynosi:

5 733 zł (w skali 5 lat) w III grupie podatkowej, która obejmuje osoby niespokrewnione.
27 090 zł (w skali 5 lat) w II grupie podatkowej, do której należą: małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków, zstępni rodzeństwa (siostrzeńcy, siostrzenice, bratankowie, bratanice), rodzeństwo rodziców (wujowie, ciotki, stryjowie, stryjne), zstępnych i małżonków pasierbów.
36 120 zł (w skali 5 lat) w I grupie podatkowej, do której należą: rodzeństwo, wstępni (rodzice, rodzice adopcyjni, dziadkowie itp), zstępni (dzieci naturalne i adoptowane, wnuki itp), małżonkowie, teściowie, zięciowie, synowe.
Brak limitu w zerowej grupie podatkowej, do której należą: rodzeństwo, wstępni (rodzice, rodzice adopcyjni, dziadkowie itp), zstępni (dzieci naturalne i adoptowane, wnuki itp), małżonkowie. Występuje jednak konieczność zgłoszenia do urzędu darowizny powyżej 36 120 zł (w skali 5 lat).

Uwaga: W praktyce do 1 grupy podatkowej należą tylko teściowie, zięciowie i synowe, ponieważ pozostali są też w zerowej grupie podatkowej i nie muszą płacić podatku od darowizn od bliskich krewnych – zgłaszają tylko darowiznę do urzędu.

Jakie limity obowiązywały do 30 czerwca 2023

Do dnia 29 czerwca 2023 włącznie obowiązywały limity darowizn zwolnionych od podatku

III grupa podatkowa – 5 308 zł
II grupa podatkowa – 7 878 zł
I grupa podatkowa – 10 434 zł

Jakie limity obowiązywały 30 czerwca (i tylko wtedy)

Na skutek pomyłki legislacyjnej 30 czerwca 2023 obowiązywały unikalne limity darowizn bez podatku.

III grupa podatkowa – 5 644 zł
II grupa podatkowa – 8 377 zł
I grupa podatkowa – 11 095 zł

Rozliczenie darowizny w rodzinie – przykład

Przykład 1:

Dnia 20 września 2023 r. pan Zygmunt przekazał swojej siostrzenicy Wandzie samochód o wartości 35 000 zł. Pani Wanda należy wobec wujka do II grupy podatkowej.

Przysługuje jej kwota wolna wynosząca 27 090 zł. Oznacza to, że musi zapłacić podatek od kwoty darowizny wynoszącej 35 000 – 27 090 = 7 910 zł.

Kwota 7 190 zł mieści się w pierwszej skali podatkowej. Oznacza to, że pani Wanda zapłaci 7% od 7 910 zł czyli 553 zł 70 gr.

Przykład 2:Pani Ula postanowiła przekazać córce pieniądze, które zebrała dla niej na studia. Przekazuje Tosi 82 000 zł. Mimo iż kwota jest wysoka, Pani Tosia należy do zerowej grupy podatkowej. Musi jedynie zgłosić darowiznę w terminie, ale nie musi płacić od niej żadnego podatku).

Rozliczenie darowizny na cele charytatywne – przykład

Darowizna na cele charytatywne jest interesująca podatkowo także z punktu widzenia darczyńcy, który może częściowo odliczyć ja od podatku dochodowego.

Przykładowo pan Stanisław wspomaga schronisko dla zwierząt kwotą 40 000 zł. Jego łączny roczny dochód wynosi 350 000 zł. Oznacza to, że może odliczyć maksymalnie 6% z 350 000 zł czyli 21 000 zł. Zapłaci więc podatek dochodowy od kwoty 350 000 – 21 000 zł = 329 000 zł. Niestety nie cała darowizna mogła być odliczona.

Darowizna i co dalej?

Jeśli rozliczanie darowizn wydaje się Państwu skomplikowane – zapraszam na poradę. Zajmuję się tym tematem od blisko 30 lat i doskonale rozumiem, że niepotrzebnie skomplikowane przepisy mogą wywołać u Państwa zakłopotanie.

Polecam też artykuł na temat przepisania nieruchomości w rodzinie.

Jaki podatek od spadku? Część I – wycena.

16/09/202029/12/2020

Wiele osób pyta mnie jaki podatek od spadku powinni zapłacić i czy w ogóle musza to robić. Faktycznie spadkobiercą może być każdy, także osoby, które na co dzień nie mają styczności z podatkami. Pojawiają się więc wątpliwości dotyczące wszystkiego: od samej wartości spadku, przez możliwość dokonania odliczeń, aż po wysokość ewentualnego podatku. Niżej postaram się nieco rozjaśnić sprawę, wszystkim tym, którzy zastanawiają się jak rozliczyć spadek. W I części skupię się na wycenie spadku.

Wycena spadku

W Polsce testator (osoba zapisująca spadek) ma prawo rozporządzić jedynie połową swojego majątku. Druga połowa musi przypaść jego rodzinie jako tak zwany zachowek. Jest to rozwiązanie wysoce ograniczające prawa spadkodawcy, który w innych krajach mógłby dowolnie rozporządzić swoim majątkiem. W Polsce musi natomiast pozostawić procentową część swoich aktywów także tym członkom rodziny, których np. nie widział od 20 lat. Nie zawsze pamięta o tym, spisując testament, przez co potem spadkobiercy mogą mieć trudności z określeniem co faktycznie do kogo należy.

Po co wyceniać spadek?

Bardzo wiele rodzin zostało skłóconych, a nawet zupełnie rozbitych z przyczyny spadku. Dlaczego osoby, które wcześniej radziły sobie we własnym zakresie, bez dodatkowych pieniędzy i przedmiotów pochodzących ze spadku, nagle walczą przeciw rodzinie o każdy grosz, jakby od tego zależało ich życie?

Ponieważ czują się oszukani.

W sytuacji, gdy spadek nie został wyceniony, każdy może powiedzieć, że dostał gorszą część, że krewni nie partycypowali w powiązanych z tym kosztach i obowiązkach. Niektórzy sądzą, że ich bracia, siostry, szwagrowie i kuzyni patrzą tylko przez pryzmat pieniądza, a ich samych zamierzają oszukać. Jeśli ktoś faktycznie wychowywał się w rodzinie oszustów, to serdecznie współczuję, podejrzewam jednak, że znacznie częściej chodzi o braki w komunikacji.

Wykonanie wyceny spadku pozwala zapobiec konfliktom wewnątrz rodziny, ale ma też bardzo duże znaczenie w przypadku, gdyby doszło do sprzedaży odziedziczonych wspólnie części majątku, np. mieszkania. Lepiej wspólnie dowiedzieć się, ile spadek był wart, niż sprzedać go o wiele zbyt tanio.

Przykład

Pani Alicja miała w chwili śmierci: mieszkanie, samochód osobowy, 40 000 zł oszczędności, oraz niespłacony kredyt na sumę 15 000 franków. Miała wcześniej trójkę dzieci: Beatę, Cypriana i Dawida. Niestety Cyprian zmarł już wcześniej, pozostawiając dwoje dzieci – wnuki Alicji – Czarka i Celinę.

Pani Alicja przed śmiercią spisała testament, w którym mieszkanie zapisała córce Beacie, samochód wnuczce Celinie, a oszczędności swemu przyjacielowi Edwardowi, który opiekował się nią na starość. O kredycie widocznie zapomniała. Pytanie brzmi: kto i co faktycznie odziedziczy?

Uprawnieni

Do dziedziczenia uprawnieni są: Edward, Celina i Beata (dziedziczenie testamentowe) oraz Beata, Dawid, Czarek i Celina (dziedziczenie ustawowe). Jak widać Celina i Beata są uwzględnione w obu wypadkach. Tylko wciąż nie wiemy do czego.

Wycena majątku

Dokonujemy wyceny składników majątku. Dla uproszczenia załóżmy, że

Mieszkanie jest warte 250 000 zł

Samochód jest wart 30 000 zł

Oszczędności zostało 40 000 zł

Dług we frankach wynosi 60 000 zł

Cały majątek wynosi ostatecznie

250 000 + 30 000 + 40 000 – 60 000 = 260 000 zł

Połowa tej kwoty, czyli 130 000 zł dziedziczona jest ustawowo. Powinni podzielić się nią po równo Beata, Dawid i Cyprian. Niestety ten ostatni już nie żyje, zamiast niego dziedziczą więc jego dzieci – Czarek i Celina.

Kto i co dziedziczy?

Z Dawidem sprawa jest prosta. Nie był uwzględniony w testamencie, więc dostanie ⅓ z 130 000 czyli 43 333 zł. Podobnie z Czarkiem, który otrzyma ⅙ z 130 000, a więc 21 667 zł. Tyle samo powinna dostać Celina, ale była uwzględniona w testamencie, więc zamiast tego przypada jej samochód warty 30 000 zł. Oznacza to, że uzyskała o 8 333 zł więcej niż wynikałoby z dziedziczenia ustawowego i tę kwotę odliczamy właśnie od kwoty, którą Alina mogła rozporządzić. Odliczamy też 40 000 zł, które zapisała Edwardowi.
Dla Beaty zostaje 43 333 zł (z dziedziczenia ustawowego) + 81 667 zł (ponieważ to jej miałoby przypaść mieszkanie). Wychodzi na to, że udział Beaty wynosi 125 000 zł, czy znacznie mniej niż wynosi wartość mieszkania. Jeśli Beata chciałaby zachować mieszkanie, musi spłacić pozostałych spadkobierców.

Trudny przypadek?

Powyższy przypadek jest bardzo uproszczony. Nie zostały w nim uwzględnione dodatkowe koszty pogrzebu, wyceny, sprzedaży mieszkania itp. Kwoty i przeliczniki zostały maksymalnie uproszczone. Mimo, że części z Państwa może się wydawać dość skomplikowany, faktycznie został wręcz zbagatelizowany na potrzeby tego artykułu.

Kto powinien zapłacić za wycenę spadku?

Za wycenę spadku powinni zapłacić spadkobiercy. Najlepiej, by uczynili to w takich częściach, jakie przypadną im w udziale. Ponieważ nie zawsze dokładne wartości są znane przed wyceną, koszt powinien ponieść główny spadkobierca (jeśli był taki ustanowiony w testamencie), któremu potem pozostali zwrócą część wydatków, jaką powinni ponieść. W przypadku braku głównego spadkobiercy, należy złożyć się “po równo”, a potem rozliczyć. W ten sposób zapobiega się sytuacji, gdy tylko jeden ze spadkobierców ponosi wszystkie koszty.

Podatkowe skutki braku wyceny spadku

Jeśli spadek nie został wyceniony, nie wiadomo jaki podatek od spadku należy ( i czy w ogóle) zapłacić. Spadkobiercy na ogół nie płacą w takiej sytuacji podatku wcale i liczą na to, że urząd skarbowy się nie zorientuje. Ewentualnie wpisują w oświadczeniu kwotę nie mającą żadnego odniesienia w rzeczywistości. W ten sposób spadkobiercy narażają się na dotkliwe kary finansowe w przypadku kontroli skarbowej. Podatek od spadku czy darowizny nie jest wysoki, można go jeszcze obniżyć gdy spadkobiercy należą do rodziny spadkodawcy. Natomiast niezapłacenie go lub niedopełnienie formalności, może oznaczać karę jak przy nieopodatkowanym przychodzie (75% otrzymanego spadku). Dodatkowo spadkobiercy mogą zostać obciążeni kosztami postępowania, w tym także kosztami wyceny spadku. Pod względem podatkowym spadek zdecydowanie należy wycenić.

Wycena spadku jako pierwszy krok

Samo wycenienie spadku nie wystarcza, by obliczyć jaki podatek od spadku powinni zapłacić spadkobiercy. Tych z Państwa, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej zapraszam do przeczytania kolejnych części tego artykułu.

II Część – Obowiązki podatkowe

III Część – Zwolnienia

Zapraszam także wszystkich zainteresowanych poradą prawną w zakresie podatku od spadków do kontaktu ze mną. Chętnie Państwu pomogę.