Zdrowie jest ważniejsze od pieniędzy. Do pewnego stopnia rozumie to nawet polski ustawodawca, pozwalając obniżyć podatki z powodu stanu zdrowia lub opieki nad osobą bliską. Jeśli więc przysługuje Ci jedna z ulg zdrowotnych, na pewno z niej skorzystaj.
Artykuł jest częścią większej serii dotyczącej ulg podatkowych możliwych do zastosowania w 2024 roku.
Ulgi zdrowotne na skróty
- W obniżeniu podatku pomogą Ci: ulga rehabilitacyjna dla niepełnosprawnych, ulga na leki (wydatki powyżej 100 zł miesięcznie), krwiodawstwo, odliczenie składki zdrowotnej.
- Ulgi zdrowotne można łączyć, nie wykluczają one też zastosowania pozostałych odliczeń.
- Korzystanie z ulg zdrowotnych wymaga wcześniejszego uzyskania zaświadczeń o konieczności korzystania z leków/pomocy/sprzętu.
Jak działa ulga na krwiodawstwo?
Krwiodawcy i osoby oddające osocze krwi ratują zdrowie innych osób i mogą z tego powodu dokonać niewielkiego odliczenia od podatku. Niestety jeśli da się coś skomplikować, w polskim systemie prawnym pewnie tak właśnie się stanie.
- Krwiodawca oddający krew pełną może odliczyć 130 zł od podatku dochodowego za każdy oddany litr. Ponieważ oddaje się krew po 450 ml na raz, to mężczyzna, który oddał krew w 2023 3-krotnie, odliczy 130 x 3 x 0,45 = 175 zł 50 gr.
- Dawca krwinek wzorcowych odlicza od podatku 1 zł za każdy mililitr pobranej do badań próbki.
- Krwiodawca, który wcześniej został poddany zabiegowi uodpornienia w celu uzyskania surowic diagnostycznych odlicza 200 zł za litr pobranej krwi, lub 350 zł za litr pobranego osocza.
Ulga na krwiodawstwo jest limitowana. Nie można odliczyć więcej niż 6% dochodu z powodu oddania krwi.
Jak działa ulga rehabilitacyjna dla osób niepełnosprawnych?
Ulga dla osób niepełnosprawnych pozwala w pewnym zakresie odliczyć od podatku:
- Wydatki powiązane ze stanem zdrowia samego podatnika.
- Koszty utrzymania osoby niepełnosprawnej będącej pod opieką podatnika.
Skorzystanie z ulgi rehabilitacyjnej wymaga posiadania odpowiedniego zaświadczenia z
ZUS lub zaliczenia do grupy osób niepełnosprawnych.
Wydatki na utrzymanie osoby niepełnosprawnej można odliczyć tylko jeśli jej osobiste dochody nie przekraczają 12-krotności renty socjalnej.
Osobami niepełnosprawnymi przyjętymi na utrzymanie mogą być jedynie członkowie rodziny: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie, dziecko obce przyjęte na wychowanie przez podatnika lub jego małżonka.
Odliczyć od podatku w ramach ulgi rehabilitacyjnej można:
- Przystosowanie mieszkań i pojazdów do potrzeb osoby niepełnosprawnej,
- Zakup, wynajem lub naprawę sprzętu rehabilitacyjnego,
- Nabycie wyrobów medycznych – tu definicja jest bardzo szeroka, obejmuje zarówno niektóre leki, pieluchy, specjalne ubrania czy produkty spożywcze dla osób niepełnosprawnych.
- Koszty turnusów rehabilitacyjnych, sanatoriów, uzdrowisk, zabiegów leczniczych itp.
- Opłacenie przewodnika osoby niewidomej, lub koszt utrzymania psa asystującego (do 2280 zł rocznie).
- Opiekę pielęgniarską i rehabilitację.
- Utrzymanie samochodu (też do 2280 zł rocznie)
Wydatki na cele rehabilitacyjne podlegają odliczeniu tylko jeśli nie zostały zrefundowane.
Jak działa ulga na leki?
Chociaż ulga na zakup leków powinna być traktowana jako część ulgi rehabilitacyjnej, warto wymienić ją oddzielnie ponieważ działa na nieco innych zasadach.
Odliczyć można nadwyżkę ponad wydane na leki 100 zł w miesiącu. Jeśli więc ktoś ma na stałe przepisane leki na serce i płaci za nie 200 zł miesięcznie, to może odliczyć 100 zł w miesiącu, czyli 1200 zł w roku.
Kto może skorzystać z ulg zdrowotnych?
Skorzystać z ulgi na krwiodawstwo może każdy podatnik, który oddawał krew lub jej części.
Z ulgi rehabilitacyjnej mogą korzystać niepełnosprawni podatnicy lub osoby mające niepełnosprawnych na utrzymaniu. Z tytułu zakupu leków ulga przysługuje podatnikowi, który kupił nierefundowane leki na kwotę przekraczającą 100 zł w miesiącu i jest osobą niepełnosprawną lub kupuje leki dla niepełnosprawnego członka rodziny.
Odliczanie składki zdrowotnej ZUS jest przedmiotem innego artykułu.
Jak obliczyć ulgi zdrowotne?
Wszystkie ulgi zdrowotne odliczane są od dochodu (rozliczenie liniowe lub na podstawie skali podatkowej) lub od przychodu (podatnicy na ryczałcie ewidencjonowanym). Może to spowodować “wyjście” z 2 skali podatkowej.
Przykładowe odliczenie ulg zdrowotnych
Pan Marcin utrzymuje niepełnosprawną żonę, która ma przyznaną jedynie rentę nie przekraczającą renty socjalnej. Zarobił w 2023 roku 200 000 zł, a żona dostała 19 061 zł z tytułu renty. Rozliczają się wspólnie. Pan Marcin w 2023 roku 5 razy oddawał krew, wydał też 41 000 zł na przystosowanie domu do potrzeb żony i wydawał 250 zł miesięcznie na leki dla niej.
Wspólny dochód wynosi 200 000 + 19 061 = 219 061.
Dochód zostaje na potrzeb PIT obniżony o
5 x 130 x 0,45 = 292,50 z powodu oddania krwi.
41 000 zł z powodu wydatków na przystosowanie domu.
(250 -100) x 12 = 1800 zł.
Łącznie odliczają więc od dochodu 43 092,5 zł i płacą podatek od 175 969 zł.
Traktuj się ulgowo i nie zapominaj o przysługujących Ci odliczeniach!
Jeśli potrzebujesz więcej informacji o ulgach, zapraszam do pozostałych artykułów z tej serii.