Rozliczenia wspólne małżonków i rozliczenie z dzieckiem

Wspólne rozliczenie z małżonkiem lub dzieckiem może pomóc w obniżeniu podatku dochodowego za rok 2023. Trzeba jednak pamiętać, że nie zawsze rozwiązania te będą pomocne. Jeśli rozliczasz się wspólnie, zapraszam do czytania.

Artykuł jest częścią większej serii poświęconej ulgom podatkowym.

Rozliczenia wspólne na skróty

  • Małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie, co pozwala zsumować dochody, a potem podzielić je na pół,
  • Osoba samotnie wychowująca dziecko może rozliczyć się wspólnie z nim, podwajając w ten sposób kwotę wolną od podatku i zwiększając limit przejścia na 2 skalę podatkową,
  • Obu ulg nie można w żaden sposób łączyć.

Jak działa rozliczenie wspólne małżonków?

Dla potrzeb rozliczenia PIT dochody małżonków sumuje się, po czym rozdziela na pół tak jakby każde z małżonków zarobiło dokładnie tyle samo. 

Potem odlicza się kwotę wolną od podatku, przysługujące ulgi i ostatecznie rozlicza podatek dochodowy.

Ulga ma największy sens gdy jedno z małżonków pozostaje na utrzymaniu drugiego, ponieważ w takiej sytuacji pozwala podwójnie odliczyć kwotę wolną od podatku. Jest wciąż opłacalna jeśli jedno z małżonków jest w 1, a drugie w 2 skali podatkowej. Nie przydaje się natomiast za bardzo jeśli oboje małżonkowie zarabiają i są w tej samej skali podatkowej. 

Kto może skorzystać z rozliczenia wspólnego z małżonkiem?

Rozliczenie wspólne małżonków przysługuje osobom pozostającym w związku małżeńskim i wspólnie prowadzącym gospodarstwo domowe (nie są w separacji).

Żadna z osób nie może być na podatku liniowym, ani opodatkowywać dochodów ryczałtowo (chyba, że dochody z najmu). 

Małżonkowie nie mogą mieć podpisanej rozdzielności majątkowej. 

Oboje muszą też być polskimi rezydentami podatkowymi.

No i oczywiście oboje muszą się na takie rozliczenie zgodzić. 

Jak działa rozliczenie z dzieckiem?

Rozliczenie z dzieckiem umożliwia osobie samotnie wychowującej dziecko potraktować dochody tak jakby były osiągane przez dwie osoby, co pozwala po raz kolejny zastosować kwotę wolną od podatku, a także obniżyć dochód. Może pozwolić na “wyjście” z drugiej skali podatkowej. 

Ulga ma sens jeśli osoba samotnie wychowująca dziecko zarabia powyżej 30 000 zł rocznie. Najwięcej zyskują osoby zarabiające pomiędzy 60 000 zł (jest z czego odliczyć dwie kwoty wolne od podatku), a 240 000 zł (wciąż unika się wejścia w drugą skalę podatkową).

Kto może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem?

Rozliczyć się wspólnie z dzieckiem może jedynie osoba, która wychowuje je samotnie. Oznacza to, że rozliczenie to nie przysługuje osobom pozostającym w związku małżeńskim (chyba, że drugie z małżonków przebywa w więzieniu), ani nawet mającym stałych partnerów życiowych, z którymi prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Stanowisko organów jest takie, że osoba chcąca rozliczyć się z dzieckiem w ogóle nie może korzystać z pomocy rodziny przy jego wychowaniu. Dotyczy to także byłych małżonków, którzy mają opiekę naprzemienną nad dzieckiem.

Jak uwzględnić rozliczenie wspólne?

Oba rodzaje rozliczeń wspólnych działają tak samo. Najpierw sumujemy dochody obu osób (dochody dziecka wynoszą prawdopodobnie 0 zł). Potem dzielimy tę sumę na pół. Od każdej połówki dochodów wspólnych odliczamy jedną kwotę wolną od podatku. Czyli razem dwie. 

W tym momencie dochód każdej z osób (dziecka i rodzica, lub dwojga małżonków) jest identyczny. Każde z podatników może teraz we własnym zakresie odliczyć przysługujące mu ulgi np. na krwiodawstwo czy cele charytatywne. 

Rozliczenie wspólne – przykłady

Przykład 1: Pani Aldona samotnie wychowuje dziecko. W 2023 zarobiła 170 000 zł. Gdyby rozliczała się sama: od pierwszych 30 000 nie zapłaciłaby PIT (kwota wolna), od nadwyżki ponad 30 000 do 120 000 zł zapłaciłaby 12%, od nadwyżki ponad 120 000 czyli 50 000 zł zapłaciłaby 32%. Zapłaciłaby 26 000 zł podatku dochodowego.

Jeśli uwzględni rozliczenie z dzieckiem, to ona i dziecko “zarobią” po 85 000 zł. Od pierwszych 30 000 zł nie zapłacą PIT (kwota wolna dla obojga), a od nadwyżki ponad 30 000 do 85 000 zł zapłacą 12%. Pani Aldona zapłaci 6600 zł podatku za siebie i 6600 zł “za dziecko”, czyli razem 13 200 zł. Zaoszczędziła 12 800 zł.

Przykład 2: Pan Bogumił i pani Cecylia są małżeństwem. On zarobił w 2023 roku 100 000 zł, a ona 85 000 zł. Rozliczenie wspólne w niczym im nie pomaga, ani nie przeszkadza, ponieważ oboje są w tej samej skali podatkowej.

Przykład 3: Pani Daria i pan Edmund są małżeństwem. Ona zarobiła 185 000 zł i rozlicza się na podstawie skali podatkowej, on 62 000 i rozlicza się na podstawie ryczałtu ewidencjonowanego. Nie mogą dokonać rozliczenia wspólnego. 

Przykład 4: Pan Ferdek utrzymuje swoją żonę Gienię. W 2023 roku zarobił 170 000 zł, a ona 0 zł. Obliczenia są identyczne jak w przykładzie 1.

Traktuj się ulgowo i nie zapominaj o przysługujących Ci odliczeniach!

Jeśli potrzebujesz więcej informacji o ulgach, zapraszam do pozostałych artykułów z tej serii.

Ulga termomodernizacyjna 2024

Jeśli Twoje wydatki w 2023 roku obejmowały termomodernizację budynku, masz prawo dokonać odliczenia od podatku. Mimo obco brzmiącej nazwy jest to prosta ulga, z której warto skorzystać.

Artykuł ten jest częścią większej serii dotyczącej ulg podatkowych. Zapoznaj się z nią jeśli składasz PITy samodzielnie.

Ulga termomodernizacyjna na skróty

  • Ulga przysługuje właścicielom domów jednorodzinnych, którzy ponieśli wydatki na poprawę efektywności termicznej swojego domu. 
  • Dotyczy zmian takich jak: ocieplenie budynku, wymiana systemu ogrzewania, instalacja grzewcza OZE, podłączenia do sieci centralnego ogrzewania. 
  • Można odliczyć maksymalnie 53 000 zł od dochodu, tylko na podstawie faktur VAT.

Jak działa ulga termomodernizacyjna?

Ulga termomodernizacyjna pozwala obniżyć podstawę opodatkowania o kwotę wydaną na termomodernizację budynku mieszkalnego. Czyli możesz potraktować wydatki na ocieplenie domu jak koszty uzyskania przychodu, nawet jeśli nie masz działalności. 

Podstawą opodatkowania jest dochód dla osób rozliczających się podatkiem liniowym lub na podstawie skali podatkowej, a przychód w przypadku osób rozliczających się ryczałtem ewidencjonowanym. 

Ulga pozwala obniżyć dochód/przychód osiągnięty w 2023 o kwotę wydaną na termomodernizację, co pozwala zapłacić podatek dochodowy od mniejszej kwoty.

Za termomodernizację (unowocześnienie cieplne) uznaje się zmianę istniejącego już i użytkowanego domu mieszkalnego, która spowoduje, że będzie on bardziej efektywny w zakresie ogrzewania. Może to być zmiana struktury budynku (ocieplenie, uszczelnienie, rekuperator), zmiana źródła ogrzewania na bardziej oszczędne/ekologiczne (podłączenie do CO, pompa ciepła, nowoczesny piec) lub zmiana sposobu ogrzewania wody (np. kolektor słoneczny).

Pieniądze musiały być faktycznie wydane, a wydatek potwierdzony fakturą VAT.

Kto może skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej?

Z ulgi mogą korzystać właściciele (w tym współwłaściciele) domów jednorodzinnych. 

Dotyczy jedynie osób składających zeznania PIT (PIT 36 / PIT 36 L / PIT 37 / PIT 28). Nie jest przeznaczona dla przedsiębiorstw, nie dotyczy budynków przemysłowych i gospodarczych. 

Skorzystają osoby, które faktycznie poniosły koszty i nie rozliczyły ich w inny sposób. 

Inwestycja termomodernizacyjna powinna zostać ukończona w ciągu 3 lat. 

Czyli możesz skorzystać, jeśli masz dom i faktycznie w niego inwestujesz.

Jak obliczyć ulgę termomodernizacyjną?

Maksymalna kwota jaką można odliczyć od podstawy opodatkowania (dochodu lub przychodu) wynosi 53 000 zł, ale nie więcej niż faktycznie kosztowała termomodernizacja w 2023 roku. 

Właściciel domu, który wydał 20 000 zł na ocieplenie, a miał dochód 120 000 zł, zapłaci podatek dochodowy jedynie od 100 000 zł. 

Ulga może spowodować “wyjście” z 2 skali podatkowej. 

Zasadniczo nie obliczasz ulgi, tylko modyfikujesz wysokość dochodów i płacisz podatek od mniejszej kwoty.

Kiedy nie można lub nie warto korzystać z ulgi termomodernizacyjnej

Ulgi nie można wykorzystać:

  • Na zakup/instalację klimatyzacji, nawet takiej z funkcją grzania,
  • W przypadku rozliczenia wydanej kwoty w inny sposób np. jako kosztu uzyskania przychodu,
  • Gdy FV była wystawiona na inną osobę, np małżonka.

Z ulgi nie warto korzystać:

  • Gdy inwestycja termomodernizacyjna nie będzie ukończona w ciągu 3 lat – oznacza to konieczność oddania kwoty wraz z odsetkami. 

Ulga termomodernizacyjna, a program Czyste powietrze

Ulga termomodernizacyjna przysługuje tylko z powodu faktycznie poniesionych wydatków, których beneficjent nie odzyskał (i nie zamierza) w ramach programów pomocowych. Kwota dofinansowania z programów typu Czyste Powietrze, albo środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej nie może być uwzględniona w uldze. 

Można natomiast połączyć obie opcje. Np. właściciel, który połowę kwoty na termomodernizację wziął z funduszu, a drugą dołożył z własnej kieszeni, może tę drugą potraktować jako podstawę do odliczenia. 

Odliczyć od dochodu możesz tylko to co faktycznie wydasz. 

Ulga termomodernizacyjna – przykład

Przykład 1: Pan Piotr rozlicza się ryczałtowo. Jego przychody za rok 2023 wynoszą 180 000 zł. Wydał w tym czasie 60 000 na nowoczesne instalacje cieplne i ocieplenie starego domu, który odziedziczył. Może z tego rozliczyć 53 000 zł. Oznacza to, że zapłaci podatek zryczałtowany od 180 000 – 53 000 = 127 000 zł. 

Przykład 2: Pani Patrycja w 2023 roku wybudowała nowy dom w oparciu o techniki energooszczędne. Nie rozliczy ulgi, ponieważ przysługuje ona właścicielom oddanych już do użytku budynków.

Przykład 3: Państwo Paweł i Paulina wspólnie zamontowali pompę ciepła co kosztowało ich 42 000 zł (21 000 zł). Faktura była wystawiona na nich. Dom, w którym mieszkają jest jednak formalnie własnością rodziców pana Pawła. Nikt nie może rozliczyć ulgi termomodernizacyjnej.

Traktuj się ulgowo i nie zapominaj o przysługujących Ci odliczeniach!

Jeśli potrzebujesz więcej informacji o ulgach, zapraszam do pozostałych artykułów z tej serii

Potraktuj się ulgowo – ulgi podatkowe w 2024. Rozliczenia PIT dla małych firm i osób fizycznych.

Nadchodzi rozliczenie podatkowe roku 2023. Jeśli planujesz samodzielnie złożyć zeznanie, proszę, pamiętaj o przysługujących Ci ulgach. Wszyscy płacimy podatki, ale nie bójmy się skorzystać z legalnych metod na ich obniżenie. 

W obniżeniu podatku dochodowego mogą Ci pomóc:

Mam nadzieję, że artykuły pomogą Ci prawidłowo rozliczyć PIT. Jeśli potrzebujesz pomocy z rozliczeniem podatkowym, zapraszam na poradę.